Kościuk Mieczysław
Kościuk Mieczysław (ur. 8 X 1951 r. w Pszowie) – członek NSZZ „Solidarność”, działacz opozycji antykomunistycznej. Mieczysław Kościuk pracował w Jastrzębiu od 1974 r. Kopalnią, w której znalazł zatrudnienie był „Manifest Lipcowy”. W sierpniu 1980 r. współorganizował protest załogi „Manifestu”. Po ukonstytuowaniu się „Solidarności” został przewodniczącym jej oddziałowej komórki. Następnie uczestniczył w spacyfikowanym strajku w pierwszych […]
Pleszak Józef
Józef Pleszak (ur. 2 VII 1947 r. w Chłopinach)- członek NSZZ „Solidarność”, działacz opozycji antykomunistycznej. Józef Pleszak z Jastrzębiem związał się w 1972 r., podjął wówczas pracę w KWK „Manifest Lipcowy”. W sierpniu 1980 r. i grudniu 1981 r. uczestniczył w strajkach załogi tejże kopalni. Był członkiem „Solidarności” do czasu jej delegalizacji. Później zaangażował się […]
Kosek Stanisław
Kosek Stanisław (ur. 26 IV 1951 r. w Bieńkówce) – członek NSZZ „Solidarność”, działacz opozycji antykomunistycznej. Stanisław Kosek był pracownikiem KWK „Manifest Lipcowy” od 1973 r. Uczestniczył w protestach załogi tej kopalni w sierpniu 1980 r. i grudniu 1981 r. Po wprowadzeniu stanu wojennego zaangażował się w działalność opozycyjną. Był kolporterem drugoobiegowych periodyków, należał do Komitetu […]
Matysiak Władysław
Matysiak Władysław (ur. 3 VI 1941 r. w Wągrowcu)- członek NSZZ „Solidarność”, działacz opozycji antykomunistycznej Władysław Matysiak życie zawodowe związał z kopalnią „Manifest Lipcowy”, w której pracował w latach 1972-1992. Jego działalność społeczna również powiązana była z tym zakładem pracy. W 1980 r. został przewodniczącym Komisji Oddziałowej NSZZ „Solidarność”. Po delegalizacji „Solidarności” w stanie wojennym działał […]
Sobczyński Leopold
Leopold Sobczyński (ur. 2 II 1948 r. w Nowym Dworze Gdańskim, zm. 13 II 2012 r.)- członek NSZZ „Solidarność”, działacz opozycji antykomunistycznej, uczestnik strajków w latach 80-tych XX w., Radny Miasta Jastrzębie-Zdrój. Leopold Sobczyński do Jastrzębia-Zdroju przyjechał w 1971 r., podjął pracę w KWK „Borynia”, a później w KWK „Manifest Lipcowy”. Wcześniej pracował m.in. w Stoczni […]
Historia budowy kopalni „Zofiówka” (1961-1969)
Kopalnia „Zofiówka” stanowi tylko jeden z elementów szeroko zakrojonego planu budowy Rybnickiego Okręgu Węglowego. Na początku lat 50. na terenie Jastrzębia przeprowadzono wiercenia, które przyniosły bardzo pomyślne rezultaty. W 1955 r. zatwierdzono dokumentację geologiczną zawierającą wstępny podział złóż węgla w rejonie Jastrzębia. Niezwłocznie przystąpiono do budowy dwóch pierwszych kopalń: „Jastrzębie” i „Moszczenica”. Jednocześnie intensywnie pracowano […]
Nasza Solidarność Jastrzębie. Rok pierwszy
Nasza Solidarność Jastrzębie. Rok pierwszy – publikacja opisująca genezę i przebieg jastrzębskiego Sierpnia’80 oraz pierwszy rok działalności NSZZ „Solidarność” w Jastrzębiu-Zdroju. Spis treści: I Społeczno-polityczna sytuacja w Jastrzębiu Zdroju w drugiej połowie lat siedemdziesiątych XX wieku II Początek jastrzębskich strajków w sierpniu 1980 roku III Podpisanie „Porozumienia Jastrzębskiego” IV Pierwszy rok działalności NSZZ „Solidarność” w Jastrzębiu […]
Jastrzębska Solidarność 1980-2010
Jastrzębska Solidarność 1980-2010 – publikacja poświęcona trzem dekadom działalności NSZZ „Solidarność” w Jastrzębiu-Zdroju. Publikacja w postaci dokładnego kalendarium przybliża dzieje jastrzębskiej „Solidarności”. Kalendarium zostało przełożone na cztery języki obce, co powinno ułatwić zagranicznym badaczom poznanie jastrzębskiego epizodu walki o wolność. Książka zawiera także życiorysy wielu działaczy jastrzębskiej „Solidarności” oraz fotografie archiwalne oraz skany gazet i dokumentów. […]
Historia Tajnej Komisji Zakładowej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” – „Manifest Lipcowy” („Zofiówka”) w Jastrzębiu-Zdroju
Historia Tajnej Komisji Zakładowej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” – „Manifest Lipcowy” („Zofiówka”) w Jastrzębiu-Zdroju – publikacja poświęcona tajnej strukturze „Solidarności” działającej w latach 80. w KWK „Manifest Lipcowy”. Spis treści: Wstęp I Przyczyny powstania i wytyczenie celów działania przyszłej Tajnej Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” KWK „Manifest Lipcowy” („Zofiówka”) w Jastrzębiu-Zdroju II Powstanie i początek działalności […]
Kopalnia Węgla Kamiennego „Zofiówka” 1969-2019
Kopalnia Węgla Kamiennego „Zofiówka” 1969-2019 – publikacja opisująca historię KWK „Zofiówka”. Monografia kopalni wydana z okazji 50-lecia zakładu. Część publikacji poświęcona jest 40-leciu Porozumienia Jastrzębskiego. Autorzy: Marcin Boratyn, Krystyna Furczyk, Ilona Jasińska, Marcin Gawlas. Wydawca: Jastrzębska Spółka Węglowa S.A. KWK „Borynia-Zofiówka” Miejsce wydania: Jastrzębie-Zdrój Rok wydania: 2020 Nakład: 4000 egz. ISBN: 978-83-959345-0-6 Notka bibliograficzna: Kopalnia Węgla Kamiennego „Zofiówka” 1969-2019, Jastrzębie-Zdrój 2020, 196 […]
Nasza Solidarność Jastrzębie. Rok 1988
Nasza Solidarność Jastrzębie. Rok 1988 – publikacja opisująca okres od zniesienia stanu wojennego do fali strajków w 1988 r. w Jastrzębiu-Zdroju. Rozdziały I i II mają tłumaczenia na j. angielski, j. francuski i j. niemiecki. Spis treści: Wstęp I Sytuacja społeczno-polityczna w Jastrzębiu Zdroju od II połowy 1983 do końca 1987 roku II Przebieg wydarzeń 1988 […]
Miasta i węgiel / Města a uhlí
Miasta i węgiel / Města a uhlí – polsko-czeska publikacja ukazująca historię górnictwa w Jastrzębiu-Zdroju i Havířovie. Pełny tytuł: Miasta i węgiel. Górnicze tradycje partnerskich miast Havířov i Jastrzębie-Zdrój / Města a uhlí. Hornické tradice partnerskich měst Havířov a Jastrzębie-Zdrój. Bogato ilustrowany album został wydany przez Miejski Ośrodek Kultury w ramach projektu „Historia węglem pisana” realizowanego wraz z magistratem czeskiego miasta […]
Postulaty Międzyzakładowej Komisji NSZZ „Solidarność” w sierpniu 1988 r.
W imię prawa do godziwego życia górników i ich rodzin oraz do poprawy warunków pozwalających na rzetelną i uczciwą pracę MK ”S” w Jastrzębiu-Zdroju domaga się: 1. Przywrócić prawo do pluralizmu związkowego, w tym prawo NSZZ „Solidarność” jest warunkiem skutecznego wprowadzania reformy gospodarczej. 2. Znieść gwarectwa i uczynić z kopalń samodzielnie, samorządne i samofinansujące się […]
Wybuch strajku 28 sierpnia 1980 r. w KWK „Manifest Lipcowy” w relacji Grzegorza Stawskiego
28 sierpnia o 22-giej wybuchł strajk na mojej kopalni, to znaczy na „Manifeście Lipcowym”. Dlaczego zaczęło się to u nas? Otóż kopalnią władał dyrektor Duda (dziś go już nie ma), o którym szła fama, że ma mocne plecy i jeszcze lepsze układy „na górze”. Stąd pewnie wziął się jego bezkrytycyzm i pewność, że on tu […]
Wybuch strajku 28 sierpnia 1980 r. w KWK „Manifest Lipcowy” w relacji ks. Bernarda Czerneckiego
28.08.1980. Dzisiaj o godz. 22 zaczął się strajk. Jest to wiadomość nie do wiary. Jaki wpływ na to wydarzenie miała pielgrzymka kapłanów, w jakim stopniu przyczyniła się do przełamania bariery strachu, trudno powiedzieć. Pierwsza stanęła kopalnia węgla kamiennego „Zofiówka”, teraz nazwana „Manifest Lipcowy”. Górników do strajku poderwał Stefan Pałka. Ciekawe, jaka będzie odpowiedź władz? Zaczynają […]
Wybuch strajku 28 sierpnia 1980 r. w KWK „Manifest Lipcowy” w relacji Tadeusza Jedynaka
29 sierpnia rano przyszedłem do pracy na siódmą. Wszedłem do biurowca, bo się do niego wchodzi osobnym wejściem, i nawet nie zwróciłem uwagi, że coś się dzieje na kopalni. Chwilę później, bo pracowałem w oddziale na powierzchni, poszedłem na zakład, ale nie chcieli mnie wpuścić. Widzę flagi powieszone, na bramie pracownicy z opaskami na ramieniu. […]
Postulaty Komitetu Strajkowego KWK „Manifest Lipcowy” w sierpniu 1988 r.
1) Reaktywowanie Związku Zawodowego NSZZ „Solidarność”. 2) Podnieść płace w górnictwie adekwatnie do rangi zawodu – 2,21 razy więcej niż średnia krajowa. 3) Przywrócić do pracy wszystkich zwolnionych za działalność mającą na celu dobro współpracowników i dobro kraju z pełnym odszkodowaniem i zachowaniem ciągłości pracy. 4) Ujednolicić ceny w całym kraju tych samych produktów. 5) […]
Baradziej Krzysztof
Baradziej Krzysztof (ur. 1960) – działacz związkowy, samorządowiec. Ukończył studia licencjackie na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego. Od 1981 r. pracownik KWK „Manifest Lipcowy” (KWK „Zofiówka”). Kierownik oddziału w zakładzie przeróbczym tej kopalni. Wiceprzewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” KWK „Zofiówka”. Wiceprezes stowarzyszenia „Wspólnota Samorządowa Jastrzębia-Zdroju”. Zasiadał w radach nadzorczych JSW S.A., TBS „Daszek” oraz w […]
Trzciński Aleksander Roman
Trzciński Aleksander Roman (ur. 23 I 1933 Warszawa – zm. II 1999) – górnik, nauczyciel, poeta. Tuż po urodzeniu został porzucony przez matkę w bramie jednej z warszawskich kamienic. Znaleziony przez pracownicę Szpitala Dzieciątka Jezus otrzymał wymyślone imię i nazwisko. W wieku dwóch lat trafił do rodziny Szczytowskich, z którą mieszkał do 1941 r. Po wojnie […]
Mocko Czesław Józef
Mocko Czesław Józef (ur. 24 III 1949 Suszec) – działacz partyjny. Syn Michała i Bronisławy. Absolwent Technikum Górniczego w Rybniku. Od 1969 r. pracownik KWK „Jastrzębie”, a następnie KWK „XXX-lecia PRL”. Członek PZPR od listopada 1973 r. Od maja 1977 r. do września 1978 r. pełnił funkcję starszego instruktora Komitetu Miejskiego PZPR w Jastrzębiu-Zdroju. W latach […]