Gałuszka Józef
Gałuszka Józef (ur. 8 X 1946 r. w Cierniach) – uczestnik strajków w latach 80-tych XX wieku, działacz opozycji antykomunistycznej. Józef Gałuszka był członkiem „Solidarności” od roku 1980. W pierwszych dniach stanu wojennego uczestniczył w strajku w KWK „Jastrzębie” (pracował w tej kopalni od 1966 r.). W maju 1982 r. został zatrzymane za rozprowadzanie na terenie […]
Kościuk Mieczysław
Kościuk Mieczysław (ur. 8 X 1951 r. w Pszowie) – członek NSZZ „Solidarność”, działacz opozycji antykomunistycznej. Mieczysław Kościuk pracował w Jastrzębiu od 1974 r. Kopalnią, w której znalazł zatrudnienie był „Manifest Lipcowy”. W sierpniu 1980 r. współorganizował protest załogi „Manifestu”. Po ukonstytuowaniu się „Solidarności” został przewodniczącym jej oddziałowej komórki. Następnie uczestniczył w spacyfikowanym strajku w pierwszych […]
Pleszak Józef
Józef Pleszak (ur. 2 VII 1947 r. w Chłopinach)- członek NSZZ „Solidarność”, działacz opozycji antykomunistycznej. Józef Pleszak z Jastrzębiem związał się w 1972 r., podjął wówczas pracę w KWK „Manifest Lipcowy”. W sierpniu 1980 r. i grudniu 1981 r. uczestniczył w strajkach załogi tejże kopalni. Był członkiem „Solidarności” do czasu jej delegalizacji. Później zaangażował się […]
Kosek Stanisław
Kosek Stanisław (ur. 26 IV 1951 r. w Bieńkówce) – członek NSZZ „Solidarność”, działacz opozycji antykomunistycznej. Stanisław Kosek był pracownikiem KWK „Manifest Lipcowy” od 1973 r. Uczestniczył w protestach załogi tej kopalni w sierpniu 1980 r. i grudniu 1981 r. Po wprowadzeniu stanu wojennego zaangażował się w działalność opozycyjną. Był kolporterem drugoobiegowych periodyków, należał do Komitetu […]
Matysiak Władysław
Matysiak Władysław (ur. 3 VI 1941 r. w Wągrowcu)- członek NSZZ „Solidarność”, działacz opozycji antykomunistycznej Władysław Matysiak życie zawodowe związał z kopalnią „Manifest Lipcowy”, w której pracował w latach 1972-1992. Jego działalność społeczna również powiązana była z tym zakładem pracy. W 1980 r. został przewodniczącym Komisji Oddziałowej NSZZ „Solidarność”. Po delegalizacji „Solidarności” w stanie wojennym działał […]
Sobczyński Leopold
Leopold Sobczyński (ur. 2 II 1948 r. w Nowym Dworze Gdańskim, zm. 13 II 2012 r.)- członek NSZZ „Solidarność”, działacz opozycji antykomunistycznej, uczestnik strajków w latach 80-tych XX w., Radny Miasta Jastrzębie-Zdrój. Leopold Sobczyński do Jastrzębia-Zdroju przyjechał w 1971 r., podjął pracę w KWK „Borynia”, a później w KWK „Manifest Lipcowy”. Wcześniej pracował m.in. w Stoczni […]
Kozłowski Sławomir
Kozłowski Sławomir (ur. 16 VIII 1959 r. w Ciechanowie) – członek NSZZ „Solidarność”, współorganizator strajku w sierpniu 1988 r. w KWK „XXX-lecia PRL”. Sławomir Kozłowski pracę w kopalni „XXX-lecia PRL” zaczął w 1979 r. Rok później był świadkiem protestu poprzedzającego powstanie „Solidarności”, do której należał od chwili jej ukonstytuowania się. W sierpniu 1988 r. współorganizował strajk […]
Wybuch metanu przy głębieniu szybu KWK Moszczenica 8 kwietnia 1959 r.
Drążenie szybów w KWK „Moszczenica” rozpoczęto w 1957 r., jednak postępowało bardzo wolno ze względu na wciąż pojawiającą się wodę i gromadzenie się metanu. Brakowało przy tym rąk do pracy, zatrudniano więc nawet kobiety. 8 kwietnia 1959 r. w godzinach południowych po raz kolejny nastąpił zwiększony przypływ wody z dna szybu I, grożący ulatnianiem się […]
Budowa kopalni „Moszczenica” (1955-1965)
Budowa kopalni „Moszczenica” wiąże się z zaplanowanym na szeroką skalę rozwojem górnictwa na terenie Rybnickiego Okręgu Węglowego po II wojnie światowej. Poszukiwania węgla w rejonie Moszczenicy prowadzono od XIX w., jednak wysoka zawartość metanu w złożu uniemożliwiała wydobycie tego surowca. Z kolei w nieodległym Jastrzębiu funkcjonowało uzdrowisko, podlegające ustawie o ochronie wód leczniczych. Na sprzyjające […]
Historia budowy kopalni „Zofiówka” (1961-1969)
Kopalnia „Zofiówka” stanowi tylko jeden z elementów szeroko zakrojonego planu budowy Rybnickiego Okręgu Węglowego. Na początku lat 50. na terenie Jastrzębia przeprowadzono wiercenia, które przyniosły bardzo pomyślne rezultaty. W 1955 r. zatwierdzono dokumentację geologiczną zawierającą wstępny podział złóż węgla w rejonie Jastrzębia. Niezwłocznie przystąpiono do budowy dwóch pierwszych kopalń: „Jastrzębie” i „Moszczenica”. Jednocześnie intensywnie pracowano […]
Izba Tradycji KWK Jas-Mos
Izba Tradycji powstała w 1975 r. przy okazji wybudowania Ośrodka Pracy Ideowo-Wychowawczej. Na początku zakres tematyczny ekspozycji był szerszy niż dziś, ponieważ obejmował obowiązkowe wówczas zagadnienia dotyczące historii ruchu robotniczego oraz bieżącej działalności PZPR, ZMS i ZSMP. Izbę traktowano więc jako jeszcze jeden front kształcenia ideologicznego w duchu marksizmu-leninizmu. Po upadku systemu socjalistycznego Izba Tradycji […]
Tradycje gwarkowskie w medalierstwie
Tradycje gwarkowskie w medalierstwie – publikacja Kazimierza Grabińskiego. Autorem publikacji jest Kazimierz Grabiński, kolekcjoner i aktywny członek jastrzębskiego oddziału PTN. Część publikacji poświęcona jest przejawom kultu św. Barbary w Jastrzębiu-Zdroju oraz jastrzębskim medalom gwarkowskim. Spis treści: Wprowadzenie Kult świętej Barbary Rodowód Zebrania Górników Współczesne Zebranie Górników Medale gwarkowskie Przegląd medali gwarkowskich Literatura Ilustracje Autor: Kazimierz Grabiński Wydawca: Kazimierz […]
BIM – Biuletyn Informacyjny Moszczenicy
BIM – Biuletyn Informacyjny Moszczenicy – pismo „Solidarności Walczącej” KWK „Moszczenica” ukazujące się w 1989 r. Pierwszy numer pojawił się w maju 1989 r. W dużej mierze gazeta poświęcona była sytuacji w kraju, mniej- wydarzeniom w mieście. Wydawcą gazety była Agencja Informacyjna SW. Biuletyn był bezpłatny. Format gazety wynosił A-5, objętość- 2 strony Nakład wynosił kilka […]
Solidarność parmi les mineurs en 1980-1981 (à Jastrzebie Zdroj)
Solidarność parmi les mineurs en 1980-1981 (à Jastrzebie Zdroj) – francuskojęzyczna publikacja ks. Michała Kłakusa poświęcona jastrzębskiej „Solidarności” w latach 1980-1981. Autorem publikacji jest ks. Michał Kłakus, historyk zajmujący się problematyką „Solidarności” i Kościoła katolickiego na Górnym Śląsku. Książka przeznaczona jest dla francuskojęzycznego czytelnika. W przystępny sposób przybliża historię powstania „Solidarności” w górniczym Jastrzębiu. Książka zawiera […]
Nasza Solidarność Jastrzębie. Rok pierwszy
Nasza Solidarność Jastrzębie. Rok pierwszy – publikacja opisująca genezę i przebieg jastrzębskiego Sierpnia’80 oraz pierwszy rok działalności NSZZ „Solidarność” w Jastrzębiu-Zdroju. Spis treści: I Społeczno-polityczna sytuacja w Jastrzębiu Zdroju w drugiej połowie lat siedemdziesiątych XX wieku II Początek jastrzębskich strajków w sierpniu 1980 roku III Podpisanie „Porozumienia Jastrzębskiego” IV Pierwszy rok działalności NSZZ „Solidarność” w Jastrzębiu […]
W obronie godności i praw człowieka
W obronie godności i praw człowieka – publikacja Leona Białeckiego o działalności „Solidarności” na terenie Boryni i Szerokiej w latach 1980-1989. Pełna nazwa: W obronie godności i praw człowieka. Rzecz o „Solidarności” i wydarzeniach w Jastrzębiu Zdroju-Szerokiej w latach 1980-1989. Autorem publikacji jest Leon Białecki, nauczyciel i badacz historii z Szerokiej. Książka zawiera kolorowe ilustracje. Spis treści: […]
Za krótko. Grzegorz Kolosa
Za krótko. Grzegorz Kolosa – publikacja poświęcona osobie jastrzębskiego działacza związkowego Grzegorza Kolosy. Autorem opracowania jest Monika Szymborska. Na publikację składają się wspomnienia osób, które znały Grzegorza Kolosę – uczestnika strajku w KWK „Moszczenica” (1988), działacza jastrzębskiej „Solidarności” i przewodniczącego Zarządu Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ „Solidarność” (1992-1993), tragicznie zmarłego w 1993 r. Wśród wspominających są m.in. Romuald […]
Moszczenicki Informator Solidarności
Moszczenicki Informator Solidarności – pismo członków NSZZ „Solidarność” KWK „Moszczenica” ukazujące się w 1989 r. Gazeta była kontynuacją Moszczenickiego Informatora Strajkowego. Jej redakcją zajmowali się Romuald Bożko i Andrzej Hałabura. Pismo wydawano w formacie A-4. Gazeta pisała o działalności zakładowych struktur „Solidarności”. Częstym motywem były również informacje o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu kopalni oraz nadużyciach dyrekcji zakładu. […]
Miasto Jastrzębie-Zdrój
Miasto Jastrzębie-Zdrój – publikacja w opracowaniu Jerzego Lubczyńskiego poświęcona historii i współczesności Jastrzębia-Zdroju. Publikacja została wydana na 10-lecie nadania praw miejskich. Autorem jest Jerzy Lubczyński, członek Harcerskiej Służby Informacyjnej oraz założyciel Jastrzębskiego Klubu Fotograficznego „Niezależni”, przy współpracy z projektantem miasta Zygmuntem Winnickim i działaczami społecznymi. Stanowi pierwsze, choć zwięzłe, opracowanie dziejów i współczesności nowego miasta. Album […]
Kopalnia Jastrzębie
Kopalnia Jastrzębie – publikacja poświęcona historii i funkcjonowaniu KWK „Jastrzębie” wydana z okazji XXX-lecia PRL. Publikacja stanowiąca kronikę KWK „Jastrzębie” ilustrowaną czarno-białymi fotografiami. Spis treści: Zarys historyczny Budowa kopalni Jastrzębie Rok 1955 Rok 1956 Rok 1957 Rok 1958 Rok 1959 Rok 1960 Rok 1961 Rok 1962 Rok 1963 Rok 1964 Rok 1965 Rok 1966 Rok 1967 […]