Powitanie Wojska Polskiego na ziemi jastrzębskiej 4 lipca 1922 r.
Po plebiscycie i III powstaniu śląskim Liga Narodów zadecydowała o włączeniu części Górnego Śląska (w tym powiatów pszczyńskiego i rybnickiego) do Rzeczypospolitej Polskiej. W czerwcu 1922 r. rozpoczęło się przejmowanie władzy przez administrację polską. 20 czerwca Wojsko Polskie wkroczyło do Katowic, a następnie było uroczyście witane w kolejnych górnośląskich miejscowościach. Rankiem 4 lipca 1922 r. […]
Plebiscyt górnośląski 20 marca 1921 r.
Plebiscyt górnośląski 20 marca 1921 r. – zarządzone przez zwycięskie mocarstwa głosowanie za przynależnością Górnego Śląska przeprowadzone w 1921 r. Na ziemi jastrzębskiej uzyskano następujące wyniki plebiscytu: Borynia (gmina wiejska): PL 274, DE 80, unieważnione 3, razem 357 Borynia Górna (obszar dworski): PL 25, DE 17, razem 42 Bzie Dolne (gmina wiejska): PL 63, DE 137, razem […]
Mogiła Ofiar Marszu Śmierci w Bziu
Co upamiętnia W mogile pochowano ofiary ewakuacji KL Auschwitz, której szlak wiódł wzdłuż szosy Pszczyna-Wodzisław. Rodzaj Mogiła Rok fundacji b.d. Autor b.d. Lokalizacja Bzie Zameckie, cmentarz parafialny Forma I wersja: Pierwotnie na mogile zbiorowej więźniów oświęcimskich, którzy zginęli na terenie Bzia, znajdowała się drewniana tablica (obecnie w Izbie Pamięci w jastrzębskim gimnazjum nr 8). Deska […]
Pomnik Niepodległości w Bziu Górnym
Co upamiętnia Pomnik Niepodległości stoi w szczególnym miejscu. To właśnie tutaj, na skrzyżowaniu dróg Jastrzębie-Bzie-Pawłowice, 4 lipca 1922 r. mieszkańcy Bzia witali wojsko polskie, które przynosiło upragnioną wolność. Przybywającemu od strony Pawłowic oddziałowi towarzyszyła banderia konna i rowerzyści. Żołnierzy powitał powstaniec Józef Goszyc, zaś ks. Jan Niedziela odprawił mszę polową. Następnie wojsko odprowadzono do Jastrzębia […]
Gościniec Śląski
Gościniec Śląski – publikacja poświęcona historii ziemi jastrzębskiej. „Gościniec Śląski” miał być w zamierzeniu zespołu redakcyjnego rocznikiem. Ukazał się jednak tylko jeden numer periodyku. Spis treści: Od wydawców Alina Kuboszek – Stanowisko archeologiczne w miejcowości Cisówka Marian Janecki – Dzieje herbów Jastrzębia Zdroju i jego dzielnicę Bolesław Niezgoda – Wolne państwo stanowe Marian Janecki – Zamek […]
Park Etnograficzny w Jastrzębiu Zdroju-Bziu – problematyka budowy
Park Etnograficzny w Jastrzębiu Zdroju-Bziu – problematyka budowy – publikacja Henryka Kroczka i Bronisława Winklera. Autorzy, członkowie Stowarzyszenia na Rzecz Parku Etnograficznego Jastrzębie Zdrój-Bzie, opisują ideę budowy skansenu w sąsiedztwie dworu obronnego w Bziu Zameckim. Spis treści: Wstęp 1.1. Charakterystyka instytucji muzealniczych 1.2. Muzea i parki etnograficzne miejscem pamięci zbiorowej 1.3. Sens i wizja powstania parku […]
Ziemia jastrzębska A.D. 1926 w Kalendarzyku Policji Województwa Śląskiego
Dyslokacja policji Powiatowa Komenda Rybnik – posterunki: – Jastrzębie Górne: Jastrzębie Górne, Jastrzębie Dolne, Gogołowa, Zofiówka. – Sąd powiatowy Wodzisław. – Najbliższa stacja telegr. poczta Jastrząb. – Ruptawa: Ruptawa, Ruptawiec, Cisówka, Moszczenica. – Sąd powiatowy Wodzisław. – Ostatnia poczta Jastrząb. – Stacja telegraficzna Jastrząb. Powiatowa Komenda Pszczyna – posterunki: – Golasowice: Golasowice, Bzie Górne, Bzie Zameckie, Bzie Dolne, […]
Jastrzębskie parafie w schematyzmie z 1748 r.
Archiprezbiterat Wodzisław – Jastrzębie: proboszcz Georgius Pindur – Ruptawa: proboszcz Gallus Skubidlo Archiprebiterat Żory – Bzie: proboszcz Martinus Biel Źródła:
Jastrzębskie parafie w schematyzmie z 1802 r.
Archiprezbiterat Wodzisław – Jastrzębie: proboszcz Johann Murinski – Ruptawa: proboszcz Carl Menzel Archiprebiterat Żory – Bzie: proboszcz Paul Kubaczek Źródła:
Jastrzębskie parafie w schematyzmie z 1845 r.
Archiprezbiterat Wodzisław – Jastrzębie: proboszcz Lodzik – Ruptawa: proboszcz Carolus Potyka, ur. 1809, wyśw. 1834 Archiprezbiterat Żory – Bzie: proboszcz Kubaczek, wicedziekan, Krzyż Kawalerski Orderu Orła Czerwonego, ur. 1768, wyśw. 1791 Źródła:
Jastrzębskie parafie w schematyzmie z 1840 r.
Archiprezbiterat Wodzisław – Jastrzębie: proboszcz Ignatz Lodzik, lat 34 – Ruptawa: administrator Karl Potyka, lat 30 Archiprebiterat Żory – Bzie: proboszcz Paul Kubaczek, lat 73 Źródła:
Jastrzębskie parafie w schematyzmie z 1799 r.
Archiprezbiterat Wodzisław – Jastrzębie: proboszcz Joannes Murinsky, lat 30 – Ruptawa: proboszcz Petrus Latka, lat 75 Archiprebiterat Żory – Bzie: proboszcz Paulus Kubaczek, lat 32 Źródła:
Jastrzębskie parafie w schematyzmie z 1766 r.
Archiprezbiterat Wodzisław – Jastrzębie: proboszcz Georgius Pindur, lat 59 – Ruptawa: proboszcz Georgius Orschulinsky, lat 44 Archiprebiterat Żory – Bzie: administrator Petrus Latka, lat 42, proboszcz emeryt Martinus Biel Źródła:
Ziemia jastrzębska A.D. 1933 w „Podręczniku powiatu pszczyńskiego”
Gmina Borynia Nazwy części gminy: Lasoki, Górna i Dolna Borynia, Odpolany. Ilość mieszkańców: 823. Katolików 732. Ewangelików 90. Żydów 1. Obszar ziemi: 819 ha, 52 a, 62 m kw. Z tego mniej więcej: 700 ha pod pługiem, 95 ha łąk, 15 ha lasów, 1 ha stawów. Ziemia orna 4 klasy. Naczelnik gminy: Michał Dziadek. Sekretarz gminy: Michał Dziadek. Urząd Okręgowy: Pawłowice, […]
Wyzwolenie Bzia wiosną 1945 r. w relacji Wilhelma Krupy
Był styczeń 1945 r. Armie hitlerowskie cofały się pod naporem ofensywy radzieckiej i Wojska Polskiego – na zachód. Tą samą szosą Pawłowice-Wodzisław Śl., którą 1 września 1939 r. armia hitlerowska tak wesoło parła na wschód, teraz dzień i noc wracała na zachód, lecz nie tak wesoło jak wtedy. Opłakany był to widok. Konie chude, zarażone […]
Jastrzębie A.D. 1926/1927 w Księdze Adresowej Woj. Śląskiego
Powiat Rybnik: Cisówka: obszar 309 ha; – mieszk. 336, w tem 276 wyzn. kat., 66 wyzn. ewang., narod. pol. – szkoła ludowa – p.k. Jastrząb 8 km. Jastrząb Dolny: obszar 350 ha; – mieszk. 700, w tem 630 wyzn. kat., 79 wyzn. ewang. – szkoła ludowa – kolonje: Annaruh, Boża Góra, Centnerhof, Mendowiec – k. Jastrząb Górny […]
Jastrzębskie parafie w schematyzmie z 1828 r.
Archiprezbiterat Wodzisław – Jastrzębie: proboszcz Carol Equart, lat 30 – Ruptawa: proboszcz Antonius Szyskowitz, lat 36 Archiprebiterat Żory – Bzie: proboszcz Paulus Kubaczek, lat 60 Źródła:
Jastrzębskie parafie w schematyzmie z 1757 r.
Archiprezbiterat Wodzisław – Jastrzębie: proboszcz Georgius Pindur – Ruptawa: proboszcz Georgius Orschulinsky Archiprebiterat Żory – Bzie: proboszcz Valentinus Latka, administrator Petrus Latka Źródła:
„Marsz Śmierci” we wspomnieniach uczestników
Róża Driańska „W Jastrzębiu Dolnym przed domem, gdzie obecnie mieści się Gminna Spółdzielnia, stało mnóstwo ludzi. Przed nami nie widać było SS-mana, z boku też nie, za nami- oglądaliśmy się- też nie. Wzięłam Anielkę- moją siostrę- za rękę i powiedziałem głośno do stojących cywilów- przepraszam! Szybko się rozsunęli, weszłyśmy pomiędzy nich- zasunęli lukę. Po kilkudziesięciu […]
Ziemia jastrzębska A.D. 1936 w „Ilustrowanej monografii województwa śląskiego”
Szeroka Gmina wiejska, posiada kościół, w którym znajduje się ornat z XVI w. z ładnym haftem. Bzie Gmina wiejska, posiada kościół drewniany z wysmukłą wieżą, otoczony sobotami, który zachował resztki tryptyku gotyckiego z rzeźbą Matki Boskiej i obrazami na skrzydłach. Dwa dzwony, z nich większy o 80 cm średn. z 1509 r. Pałac dwupiętrowy w […]