Bilans radzieckich strat w walkach o ziemię jastrzębską wiosną 1945 r.
Na początku 1945 r. dowództwo radzieckie dokonało przegrupowania sił, które miały opanować Zagłębie Ostrawsko-Morawskie, a następnie podjąć ofensywę w kierunku Pragi. Zadanie to spoczęło na żołnierzach 4 Frontu Ukraińskiego i wchodzącej w jej skład 38 Armii z gen. płk. Kiryłłem Moskalenko na czele. W ramach tej operacji, po wielu tygodniach ciężkich walk, Armia Czerwona zdobyła […]
Walki o Borynię i Szeroką 25 marca 1945 r.
Walki o Borynię i Szeroką 25 marca 1945 r. Zdobycie Żor, a w zasadzie ruin miasteczka, w dniu 24 marca 1945 r., umożliwiło Armii Czerwonej podjęcie ofensywy w kierunku Wodzisławia i Jastrzębia. Rankiem 25 marca, w Niedzielę Palmową, na Borynię uderzyli tankiści Czechosłowackiej Samodzielnej Brygady Pancernej, wspomagani przez nacierających od strony Krzyżowic i Pniówka czerwonoarmistów. […]
Marsz Śmierci
Marsz Śmierci – publikacja Jerzego Fudzińskiego o ewakuacji więźniów KL Auschwitz-Birkenau w styczniu 1945 r. Autorem publikacji jest Jerzy Fudziński, działacz Jastrzębskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego, szczególnie zasłużony w upamiętnianiu ofiar zbrodni hitlerowskich. Tematem broszury jest tragiczna w skutkach ewakuacja więźniów KL Auschwitz-Birkenau, nazwana Marszem Śmierci. Autor opisuje trasę przemarszu, podaje przykłady okrucieństwa hitlerowców oraz bohaterstwa mieszkańców ziemi […]
Wyzwolenie Bzia wiosną 1945 r. w relacji Wilhelma Krupy
Był styczeń 1945 r. Armie hitlerowskie cofały się pod naporem ofensywy radzieckiej i Wojska Polskiego – na zachód. Tą samą szosą Pawłowice-Wodzisław Śl., którą 1 września 1939 r. armia hitlerowska tak wesoło parła na wschód, teraz dzień i noc wracała na zachód, lecz nie tak wesoło jak wtedy. Opłakany był to widok. Konie chude, zarażone […]
„Marsz Śmierci” we wspomnieniach uczestników
Róża Driańska „W Jastrzębiu Dolnym przed domem, gdzie obecnie mieści się Gminna Spółdzielnia, stało mnóstwo ludzi. Przed nami nie widać było SS-mana, z boku też nie, za nami- oglądaliśmy się- też nie. Wzięłam Anielkę- moją siostrę- za rękę i powiedziałem głośno do stojących cywilów- przepraszam! Szybko się rozsunęli, weszłyśmy pomiędzy nich- zasunęli lukę. Po kilkudziesięciu […]
„Marsz Śmierci” we wspomnieniach świadków
Józef Blacha (Jastrzębie Dolne) „W dniu 20 stycznia około godz. 15.00 wracałem z pracy z kopalni „Rymer” rowerem do domu. Natrafiłem kolumnę maszerujących więźniów. Poboczem obok więźniów szli konwojujący SS-mani. Prowadząc rower szedłem dalej piechotą. Jedna z więźniarek zapytała mnie, gdzie mogłaby się schronić. Ostrzegłem ją, że obserwuje nas jeden z SS-manów, który prawie w […]
Szewczenko Iwan
Szewczenko Iwan (Шевченко Иван Яковлевич) (ur. 1922 – zm. 24 V 1945 Kraków) – żołnierz Armii Czerwonej, uczestnik walk o Bzie. Syn Jakowa. Urodził się w 1922 r. w Ukraińskiej SSR. Mieszkał we wsi Czernecze, gdy w 1941 r. został wezwany do Armii Czerwonej przez rejonowy komisariat wojenny w Czehryniu. W tym samym roku został ranny. […]