Co upamiętnia

Niewielki monument upamiętnia 15 więźniów oświęcimskich, którzy w styczniu 1945 r. ponieśli męczeńską śmierć podczas postoju w folwarku Witczaków.

Inicjatorem budowy pomnika było miejscowe koło Związku Bojowników o Wolność i Demokrację oraz Jastrzębskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne. Podczas masowej manifestacji z okazji 40 rocznicy napaści hitlerowskiej na Polskę w fundamenty przyszłego pomnika wmurowano akt erekcyjny. Inicjatorzy przedsięwzięcia zawarli w nim nadzieję, „iż to miejsce upamiętniające męczeńską śmierć bestialsko zamordowanych więźniów przez siepaczy hitlerowskich, będzie dla potomnych pokoleń Polaków, lekcją historii tragedii ludzkiej, a jednocześnie wskazówką na drodze utrwalenia pokoju między narodami”.

19 stycznia 1980 r., podczas obchodów 35 rocznicy Marszu Śmierci, pomnik odsłonił prezydent miasta Rudolf Myszka. Uroczystości poprzedziła sesja naukowa oraz wystawa przygotowana przez pracowników Muzeum w Oświęcimiu.

Rodzaj

Pomnik

Rok fundacji

1980

Autor

Nieznany

Lokalizacja

Jastrzębie-Zdrój, ul. Witczaka, skraj Parku Zdrojowego w pobliżu Łazienek.

Forma

Na otynkowanym murze znalazł się napis: „MIEJSCE UPAMIĘTNIENIA / MĘCZEŃSKIEJ ŚMIERCI / 15 WIĘŹNIÓW / KL AUSCHWITZ BIRKENAU / W CZASIE EWAKUACJI OBOZU / OD 19 DO 20 STYCZNIA 1945 r. / Z OŚWIĘCIMIA DO WODZISŁAWIA” oraz znak obozowy (litera P w czerwonym odwróconym trójkącie) na tle biało-niebieskich pasów.

Tuż za płytą znajduje się fragment płotu z drutu kolczastego.

Wymiary

b.d.

Numer ewidencyjny

Nr 13/05

Źródła:

• Boratyn M., Pomnik Ofiar Marszu Śmierci w Zdroju, „Biuletyn Galerii Historii Miasta” nr 10 z XII 2008 r.
• Fudziński J., Historia naszego miasta (5), „Nasze Problemy” nr 6, 8-14 II 1980 r.
• Fudziński J., Marsz Śmierci, Jastrzębie 1982, mps w zbiorach GHM
• Kronika ZBoWiD w Jastrzębiu-Zdroju
• Patriotyczna manifestacja społeczeństwa Jastrzębia, „Nasze Problemy” nr 37, 14-20 IX 1979 r.
• Śladów zbrodni ludobójstwa nie można zatrzeć”, „Nasze Problemy” nr 4, 25-31 I 1980 r.
• http://www.katowice.uw.gov.pl/mp/jastrzebie_zdroj.html