JASPEDIA

Jastrzębska Encyklopedia Internetowa

Postacie

Czernecki Bernard

Bernard Czernecki (ur. 28 IV 1930 r. w Kobiórze)- ksiądz prałat, proboszcz parafii św. Katarzyny oraz parafii NMP Matki Kościoła, doradca i duchowy przywódca jastrzębskiej „Solidarności” i opozycji antykomunistycznej

Bernard Czernecki jest absolwentem Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie. W 1954 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Całą swoją duszpasterską posługę pełnił w śląskich parafiach. Na początku: Imienia Jezus w Katowicach-Brynowie (1954-1955), św. Mikołaja w Lublińcu (1955-1957), św. Józefa w Świętochłowicach (1958-1962), św. Michała w Michałkowicach (1963-1967), św. Pawła w Pawłowie (1967-1968). W latach 1968-1974 był administratorem parafii św. Pawła w Nowym Bytomiu oraz dziekanem dekanatu Ruda Śląska. W roku 1974 trafił do Jastrzębia. Został proboszczem parafii św. Katarzyny, równocześnie odpowiadając za budowę kościoła p.w. NMP Matki Kościoła, w którym później objął probostwo (w latach 1979 – 1994).  Od 1974 roku był również duszpasterzem Ludzi Pracy Diecezji Katowickiej.

W trudnych latach Polski Ludowej potrafił przeciwstawić się władzom i stanąć w obronie osób przez nie szykanowanych. Już w 1978 r. za jego stawiennictwem przywrócono do pracy górników zwolnionych z jastrzębskich kopalni za odmowę pracy w formalnie wolną niedzielę.

Na dobre z opozycją związał się w sierpniu 1980 r. Doradzał wówczas, powstałemu w „Manifeście Lipcowym”, Międzyzakładowemu Komitetowi Strajkowemu, współorganizował msze św. w strajkujących kopalniach, a także, na codziennych nabożeństwach, informował i uspokajał rodziny pozostających w zakładach pracy górników (m.in. namawiał żony robotników do nienakłaniania mężów do zakończenia strajku).

Po legalizacji „Solidarności”, udostępnił jej członkom pomieszczenia kościelne na zorganizowanie biura związku. Kościół NMP Matki Kościoła stał się pierwszą siedzibą jastrzębskiej Międzyzakładowej Komisji Robotniczej „S”. A sam Czernecki został kapelanem śląsko-dąbrowskiej struktury Związku.

13 grudnia 1981 r. – czyli w dniu wprowadzenia stanu wojennego – podczas mszy św. przekazał mieszkańcom Jastrzębia informacje o kolejnych strajkach w tutejszych kopalniach, wszczętych tym razem w obronie „Solidarności”. A po krwawych pacyfikacja kopalń „Manifest Lipcowy” i „Wujek” podjął działania zmierzające do pokojowego zakończenia protestów trwających jeszcze w kopalniach „Borynia”  i „XXX-lecia PRL” – wysłał tam księży, których zadaniem było nakłonienie górników do opuszczenia zakładów. Później stał się członkiem antykomunistycznego podziemia: ukrywał w kościelnych zabudowaniach poszukiwanych przez organa ścigania uczestników strajków, organizował pomoc dla rodzin internowanych, zwolnionych z pracy za związkową działalność 15 osób zatrudnił w parafii. Jego konspiracyjna działalność zyskała formalne ramy – współzałoży Komitet Pomocy Internowanym i Poszkodowanym. Od 1982 r. odprawiał, raz w miesiącu, „Msze za Ojczyznę”, podczas których wygłaszał zabarwione politycznie kazania i które stały się pretekstem spotkań dysydentów z miasta i kraju (bywała na nich m.in. Anna Walentynowicz). Opozycja mogła zresztą korzystać z kościelnych pomieszczeń, dających jej względne bezpieczeństwo. W zabudowaniach ukryto drukarnię, na której produkowano bezdebitowy periodyk „Ość”, a także służyły one do spotkań członkom przygotowującego strajki w 1988 r. Miejskiego Komitetu „Solidarności”.

Po wybuchu protestów Sierpnia ’88, ponownie objął ich uczestników swoją opieka. Ponadto udostępnił w kościele lokal dla sztabu doradców wspierających protesty oraz miejsce dla druku ulotek informacyjnych. Natomiast po zakończeniu strajków miejsce na spotkania zarządu miejskiej komórki odradzającej się „Solidarności”.

Już po przemianach ustrojowych został mianowany archidiecezjalnym duszpasterzem ludzi pracy (1992 r.) i kapelanem Sekretariatu Górnictwa i Energetyki NSZZ „Solidarność” (1993 r.). W 1994 r. przeszedł na emeryturę, został jednak w Jastrzębiu.

Niemal przez całą dekadę lat 80-tych XX wieku był inwigilowany i rozpracowywany przez Służbę Bezpieczeństwa, a także szykanowany na inne sposoby przez pozostałe PRL-owskie organa ścigania.

Za swoją działalność został odznaczony orderem Polonia Restituta (2005 r.), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2010 r.) oraz Orderem Orła Białego (2017 r.).

Źródła:

  • Boratyn M., Ciałoń J., Gałuszka M., Kuboszek A., Muszalska B., Pomykoł K. Jastrzębska Solidarność 1980-2010. Jastrzębie- Zdrój 2010
  • Kuboszek A., Muszalska B., Parma A., Pomykoł K., Tomanek A. Nasza Solidarność Jastrzębie Stan Wojenny. Jastrzębie- Zdrój 2006
  • www.encyklopedia-solidarnosci.pl
  • www.encyklo.pl
  • www.jastrzebiezdroj.naszemiasto.pl
  • www.nowiny.rybnik.pl