Lohmann Maksymilian
Lohmann Maksymilian (ur. 9 XII 1914 Częstochowa – 24 V 1990 Bielsko-Biała) – żołnierz Września’39, członek ruchu oporu, więzień obozów koncentracyjnych. Urodził się 9 grudnia 1914 r. w Częstochowie jako syn Piotra i Zofii Podwysockiej. Ukończył szkołę powszechną i VIII Państwowe Gimnazjum Matematyczno-Przyrodnicze w Krakowie. Maturę zdał w 1934 r. i rozpoczął służbę wojskową w Centrum […]
Zdziebło Anna
Zdziebło Anna (ur. 11 VIII 1916 Pochwacie / ob. część Jastrzębia-Zdroju) – pedagog, działaczka podziemia niepodległościowego. Urodziła się 11 sierpnia 1916 r. jako dziesiąte dziecko Karola i Florentyny Zdziebłów. Ukończyła Prywatne Seminarium Ochroniarskie Sióstr Szkolnych de Notre Dame w Bielsku, a następnie podjęła pracę w przedszkolu w Tłumaczu w województwie lwowskim. Po wybuchu II wojny światowej […]
Marcol Józef
Marcol Józef (ur. 17 XI 1900 Moszczenica) – powstaniec śląski, więzień obozów hitlerowskich. Syn Jana. Z zawodu palacz kotłów przemysłowych. Uczestniczył w III powstaniu śląskim oraz w kampanii wrześniowej. W Tarnowie dostał się do niewoli. Po wypuszczeniu w grudniu 1939 r. powrócił do domu. Na początku 1940 r. został wysłany do Linz na roboty przymusowe. Współorganizował […]
Cięciała Franciszek
Cięciała Franciszek (ur. 26 VII 1895 Bzie – zm. 9 IX 1940 Neuengamen) – powstaniec śląski, więzień KL Oranienburg. Syn Jana Cięciały. W czasie I wojny światowej ciężko ranny, wskutek czego przeszedł na rentę wojskową. Członek Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Działacz plebiscytowy. Uczestnik trzech powstań śląskich. W III powstaniu był dowódcą drużyny w 9 kompanii […]
Brzeżek Jan
Brzeżek Jan (18 XII1891 Ruptawa – zm. 11 IV 1940 Mauthausen) – powstaniec śląski, naczelnik gminy Bzie Dolne, więzień obozów hitlerowskich. Rolnik, posiadacz 7-hektarowego gospodarstwa w Bziu. Uczestnik trzech powstań śląskich. Działacz plebiscytowy. W wolnej Polsce pełnił funkcję naczelnika gminy Bzie Dolne. W latach 1933-1934 przewodniczył miejscowemu Komitetowi Elektryfikacyjnemu. Był członkiem-założycielem i prezesem Polskiego Związku Ewangelików […]
Czyż Ludwik
Czyż Ludwik (ur. 27 XI 1875 Ruptawa – zm. 1 V 1946) – powstaniec śląski, działacz plebiscytowy, wójt Ruptawy, więzień KL Buchenwald. Rolnik. Podczas plebiscytu kierował gminnym komitetem plebiscytowym. W czasie III powstania śląskiego pełnił funkcję komendanta Straży Obywatelskiej we wsi. We wrześniu 1922 r. został wójtem Ruptawy. W październiku 1939 r. został aresztowany i osadzony […]
Koczor Paweł
Koczor Paweł (zm. 25 V 1943 Mauthausen) – powstaniec śląski z Jastrzębia-Zdroju. Uczestnik trzech powstań śląskich. Właściciel restauracji w Jastrzębiu-Zdroju. Po agresji niemieckiej we wrześniu 1939 r. ukrywał się, jednak 30 września został aresztowany. Wywieziony do KL Mauthausen, gdzie zmarł 25 maja 1943 r. Źródła:
Szweda Rufin
Szweda Rufin (ur. 1 XI 1903 Jejkowice – zm. 5 VII 1941) – nauczyciel, więzień KL Mauthausen. Absolwent studiów nauczycielskich w Węgrowcu i Pszczynie. Pierwszą posadę nauczycielską objął w Jastrzębiu Górnym, gdzie pracował do wybuchu wojny. Wykładał matematykę i fizykę, ale także dużą wagę przykładał do edukacji patriotycznej. 1 września 1939 r. wycofywał się na wschód […]
Ostrzołek Szymon
Ostrzołek Szymon (ur. 27 X 1904 Połomia – zm. IV 1945) – powstaniec śląski, więzień obozów hitlerowskich. Z zawodu kolejarz. Członek Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Uczestnik III powstania śląskiego jako żołnierz 12 kompanii Żorskiego Pułku Piechoty. W trakcie potyczki o Zdrój (3 V 1921) raniony. Na początku okupacji niemieckiej został osądzony przez sąd w Rybniku […]
Hanusek Izydor
Hanusek Izydor (ur. 31 III 1919 Bzie – zm. 12 XI 1943 Auschwitz) – uczestnik kampanii wrześniowej, komendant Armii Krajowej w Bziu, więzień KL Auschwitz. Z zawodu murarz. Podczas kampanii wrześniowej walczył w stopniu plutonowego. Po bitwie pod Lwowem uniknął niewoli i wrócił do domu. Otrzymał nakaz pracy przymusowej w Kędzierzynie. 18 maja 1943 r. aresztowany […]
Ostrzołek Wilhelm
Ostrzołek Wilhelm (ur. 2 I 1900 Połomia – zm. 4 II 1942 Dachau) – powstaniec śląski, więzień KL Dachau. Pochodził z Połomi. Pod koniec I wojny światowej trafił na front zachodni. Po zakończeniu działań zbrojnych przystąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. W 1920 r. ożenił się z wdową z Jastrzębia i tu zamieszkał. Rok później […]
Barchański Ludwik
Barchański Ludwik (ur. 14 I 1897 Bzie – zm. 31 I 1945 Golasowice) – powstaniec śląski, więzień KL Oranienburg. Syn Jana i Katarzyny Czylok. Uczestnik III powstania śląskiego. W latach 1927-1939 pracował jako listonosz w Urzędzie Pocztowym w Pawłowicach. Od 1932 r., gdy ożenił się, mieszkał w Golasowicach. Prezes koła Związku Powstańców Śląskich w Bziu Dolnym. […]
Czyż Franciszek
Czyż Franciszek (ur. 24 V 1891 Ruptawa – 28 IV 1979) – powstaniec śląski, więzień KL Dachau. Ukończył szkołę ludową w Ruptawie. Podczas I wojny światowej został powołany do armii niemieckiej i skierowany na front zachodni. Po wojnie rozpoczął pracę w kopalni w Chwałowicach. Jednocześnie angażował się w działalność narodową. Wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego […]
Nowak Edward
Nowak Edward (ur. 25 IV 1914 Jastrzębie Górne – zm. 27 XII 1963) – członek Armii Krajowej, więzień obozów hitlerowskich. Syn Franciszka i Katarzyny. Przed wojną prowadził sklep kolonialny w Bziu Górnym. Podczas okupacji wstąpił do Armii Krajowej, jednak 11 lutego 1943 r. został aresztowany i osadzony w KL Auschwitz pod nr 114734. W styczniu 1945 […]
Winkler Rudolf
Winkler Rudolf (ur. 22 V 1904 Bzie Górne – zm. V 1945 Ebensee) – powstaniec śląski, działacz komunistyczny, więzień obozów hitlerowskich. Z zawodu górnik. Uczestnik III powstania śląskiego. Służył w III baonie. Wydalony z Wojska Polskiego za lewicowe przekonania. Od 1927 r. pracował w Belgii jako górnik i działał w Komunistycznej Partii Belgii. Po wydaleniu w […]
Adamczyk Alojzy
Adamczyk Alojzy (ur. 14 XI 1900 Jastrzębie Dolne) – powstaniec śląski, więzień obozów hitlerowskich. Z zawodu ślusarz. Uczestnik trzech powstań śląskich i akcji plebiscytowej. W okresie międzywojennym zatrudniony w koksowni w Radlinie. 8 września 1939 r. został aresztowany i osadzony w więzieniu w Rybniku, a następnie w Raciborzu, Zgorzelcu i Rawiczu. 16 października 1939 r. trafił […]
Łuczak Jan
Łuczak Jan (ur. 26 XII 1908 – zm. 21 I 1987 Jastrzębie-Zdrój) – więzień obozu KL Auschwitz. Pochodził z Wielkopolski. W latach 1933-1934 odbywał służbę wojskową w 57 pułku piechoty w Poznaniu, którą ukończył w stopniu starszego szeregowca. Podczas II wojny światowej wstąpił do ruchu oporu, za co został aresztowany przez gestapo. Początkowy został osadzony w […]
Cuber Józef
Cuber Józef (ur. 3 II 1894 Ruptawa – zm. 18 VIII 1942 Oświęcim) – powstaniec śląski, działacz społeczny, więzień KL Auschwitz. Urodził się 3 lutego 1894 r. w Ruptawie jako syn Antoniego i Józefy Ptoszek, pracowników majątku hrabiego von Prinzensteina. Tuż przed wybuchem I wojny światowej pracował w kopalni „Emma”. W latach 1914-1918 brał udział w […]
Janecki Iwo
Janecki Iwo (ur. 19 V 1907 – zm. 9 V 1946) – powstaniec śląski. Syn Jana i Jadwigi Pala. Uczestnik trzech powstań śląskich. Pracował jako strażnik nocny. W czasie okupacji aresztowany i osadzony w KL Auschwitz. Zmarł 9 maja 1946 r. Odznaczony Śląskim Krzyżem Powstańczym i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Źródła:
Kania Dominik
Kania Dominik (ur. 5 VII 1899 Ruptawa – zm. XI 1944 Gross-Rosen) – powstaniec śląski, członek Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, więzień KL Gross-Rosen. Urodził się 5 lipca 1899 r. w Ruptawie. Przed I wojną światową pracował w kopalni „Emma”. W 1917 r., jako żołnierz niemiecki, otrzymał na froncie ciężką ranę, która spowodowała trwałe inwalidztwo. […]