Typrowicz Stanisław (ur. 1 X 1888 Mszana k. Krosna – zm. 18 VIII 1973 Jastrzębie-Zdrój) – lekarz w jastrzębskim uzdrowisku

Stanisław Michał Typrowicz urodził się 1 października 1888 r. w Mszanie koło Krosna. Był synem Wawrzyńca i Katarzyny z domu Jakiel. Ukończył gimnazjum w Jaśle i podjął studia w Krakowie. Dyplom doktora medycyny uzyskał w 1914 r. W czasie I wojny światowej był lekarzem asystentem w 3 pułku huzarów armii austro-węgierskiej. Za swoją służbę został odznaczony „Signum Laudis”. W tych ciężkich czasach Stanisław poznał swoją przyszłą żonę Wiktorię urodzoną 12 lipca 1897 r. w Treście. Wraz z zakończeniem wojny na świat przyszło ich jedyne dziecko – Halina. W 1919 roku już jako major rezerwy został przydzielony do V Baonu Sanitarnego w Krakowie

W pierwszych latach niepodległej Polski Stanisław pracował w Zakładzie dla Umysłowo Chorych w Lublińcu. W 1925 r. przeniósł się do Jastrzębia obejmując posadę lekarza zdrojowego. Jako człowiek wrażliwy na potrzeby społeczne nie szczędził grosza a to dla powodzian w Małopolsce, bezrobotnych członków Związku Inwalidów Wojennych RP czy na budowę „Domu Powstańca Śląskiego” w Katowicach. W 1930 r. został członkiem Polskiego Towarzystwa Balneologicznego. W tym samym roku, przy głównej ulicy uzdrowiska, rozpoczął budowę własnego domu. Ukończona w 1931 r. willa „Jastrzębianka”, poza mieszkaniem dla Typrowiczów, oferował kuracjuszom (jak głosi reklama) „słoneczne pokoje, wzorowo urządzone”. Swoje doświadczenia w leczeniu wraz z opisem uzdrowiska opublikował w dwóch broszurkach wydanych w 1935 i 1937 r. Jego artykuły znalazły się także na łamach prasy fachowej.

W latach 30. był członkiem Rady Śląskiej Okręgowej Izby Lekarskiej. W 1938 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. Dorastająca córka Halina święciła triumfy na kortach miejscowego klubu tenisowego, zdobywając puchar w zawodach o mistrzostwo Jastrzębia-Zdroju. Okres okupacji niemieckiej rodzina doktora spędziła w rodzinnym mieście Wiktorii – Trieście. Szczęśliwie po zakończeniu II wojny światowej Stanisław i Wiktoria wrócili do Jastrzębia. We Włoszech pozostała Halina, która wyszła za mąż za przedsiębiorcę Erica Bole. W 1961 roku, przy okazji obchodów 100-lecia uzdrowiska, został odznaczony złotą odznaką „Zasłużonemu dla Rozwoju Województwa Katowickiego”. 11 maja 1970 r. w Wodzisławiu zmarła Wiktoria. Została pochowana dopiero 14 czerwca na cmentarzu parafialnym w Zdroju. Tam też został pochowany Stanisław, który zmarł 18 sierpnia 1973 r. Jedyna ich córka Halina zmarła we Włoszech pod koniec lat 80.

Rodzeństwo Stanisława Typrowicza:

– Antoni (1881-1965) ksiądz katolicki, nauczyciel religii katolickiej w 5-klasowej szkole mieszanej w Dukli, członek Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, naczelnik Ochotniczej Straży Pożarnej w Dukli, burmistrz Dukli (1922-1932), jedna z ulic w Dukli została nazwana jego imieniem.

– Władysław (1885-1939) doktor praw, sędzia sądu powiatowego w Bydgoszczy, adwokat, przewodniczący Zarządu Okręgu Nadnoteckiego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Społecznego, prezes Towarzystwa Opieki nad więźniami, komisarz Miejskiej Pożyczki Obrony Przeciwlotniczej, prezes lokalnego Związku Prawników oraz Koła Przyjaciół Harcerzy, członek Polskiego Związku Zachodniego. Rozstrzelany przez hitlerowców w 1939 r. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi z Koroną (I wojna światowa)

– Wawrzyniec (1890-1940) doktor praw, starosta nowosądecki (1927-1929), wicewojewoda poznański (1929-1931), notariusz w Przemyślu (1931-1934), prezes Oddziału Związku Legionistów Polskich w Przemyślu, prezes Izby Notarialnej we Lwowie. Zamordowany przez NKWD w 1940 r. Odznaczony Orderem Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Niepodległości

– Kaziemierz (1903-1931) abiturient Uniwersytety Jagiellońskiego

– Zofia (1908-1999)

Publikacje Stanisława Typrowicza:

– Jastrzębie-Zdrój, górnośląskie zdrojowisko słone i jego środki lecznicze, „Lekarz Kolejowy” nr 2 1933.

– Jastrzębie-Zdrój. Opis zdrojowiska, wyniki leczenia 1935. – Jastrzębie-Zdrój, (opis, wskazania i wyniki leczenia Zakładu Kąpielowego), „Polska Gazeta Lekarska” 1936.

– Jastrzębie-Zdrój, śląskie zdrojowisko słono jodobromowe, Jastrzębie-Zdrój 1937.

– Wartości lecznicze Jastrzębia-Zdroju, „Therapia Nova” nr 5 1937.

– Jastrzębie-Zdrój, śląskie zdrojowisko słono jodobromowe, „Prasa Lekarska” Zeszyt 8 (87), tom VIII 1939

Źródła:

• Biuletyn Galerii Historii Miasta marzec 2012.
• „Nowiny” 1961.
• „Polska Zachodnia” 1926-1939.
• Boratyn M., Mazur D.: Jastrzębie Zdrój. Dzieje uzdrowiska 1861-1994”, Jastrzębie-Zdrój 2011.
• Księga Pamiątkowa 70-lecia Państwowego Gimnazjum imienia króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle 1868-1938, Jasło 1938.
• Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Jaśle, lata 1897, 1898, 1899, 1901, 1902, 1904, 1905, 1907-1908, 1915-1916.
• Księga adresowa Polski 1926/27, 1928, 1929, 1930.
• Urzędowy spis lekarzy, Warszawa 1924/25, 1931.
• Urzędowy spis lekarzy i aptek Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1926/27.
• Urzędowy spis: lekarzy, farmaceutów…, Warszawa 1939.
• Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1936, 1938.
• Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na rok 1948, Warszawa 1949.
• Rocznik Oficerski 1923, Warszawa 1923.
• Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszcz – Kronika Bydgoska XIX, Bydgoszcz 1998.
• „Goniec Wielkopolski” 1930.
• Kronika Miasta Poznania, Rocznik VII – nr 4, Poznań 1930.
• Księga adresowa miasta Bydgoszcz 1925, 1928, 1929, 1933.
• „Kurier Bydgoski” 1935, 1939.
• „Lech, Gazeta Gnieźnieńska” 1923, 1927
• „Pałuczanin, Ilustrowany Kurier” 1934.
• Kutta J., Kartka z dziejów adwokatury bydgoskiej 1918-2003, Promocje kujawsko-pomorskie, Bydgoszcz 2004.
• „Słowo Pomorskie” 1923, 1926
• Wanda Niemczycka Babel – Z dziennika podróży w czas przeszły, Lwów 2005. (http://www.lwow.com.pl)
• Bohdan Królikowski – Grzechy Pamięci, Warszawa 2002.