JASPEDIA

Jastrzębska Encyklopedia Internetowa

Jastrzębie-Zdrój w almanachu uzdrowisk z 1934 r.

Położenie: Jastrzębie-Zdrój leży w południowej części powiatu rybnickiego, wojew. Śląskiego, na wysokości 300 m. nad poziomem morza, w okolicy pagórkowatej, lesistej, sam Zakład wśród 80-morgowego wysokopiennego lasu-parku. Z zakładu malowniczy widok na pobliskie Beskidy. Połączenia: Stacja kolejowa znajduje się w odległości 5 minut drogi od zakładu. Poczta, telegraf i telefon międzymiastowy w miejscu. W sezonie […]

Wybuch strajku 28 sierpnia 1980 r. w KWK „Manifest Lipcowy” w relacji Tadeusza Jedynaka

29 sierpnia rano przyszedłem do pracy na siódmą. Wszedłem do biurowca, bo się do niego wchodzi osobnym wejściem, i nawet nie zwróciłem uwagi, że coś się dzieje na kopalni. Chwilę później, bo pracowałem w oddziale na powierzchni, poszedłem na zakład, ale nie chcieli mnie wpuścić. Widzę flagi powieszone, na bramie pracownicy z opaskami na ramieniu. […]

Jastrzębskie parafie w schematyzmie z 1846 r.

Archiprebiterat Wodzisław – Jastrzębie Górne: liczba dusz: 1349, proboszcz Ignaz Lodzik z Wojnowic (wicedziekan) ur. 15.12.1804, wyśw. 31.05.1828, inst. 18.11.1833 – Ruptawa: liczba dusz: 1796, proboszcz Carl Potyka z Rud ur. 23.08.1809, wyśw. 24.05.1834, inst. 18.03.1841 Archiprezbiterat Żory – Bzie: liczba dusz: 688, proboszcz Paul Kubaczek z Żor (wicedziekan, Krzyż Kawalerski Orderu Orła Czerwonego) ur. 18.01.1768, wyśw. 19.03.1791, […]

Jastrzębie A.D. 1925/1926 według Księgi Adresowej Polski

Jastrzębie Górne, powiat Rybnik Stacja kol. i poczta w miejscu. Liczba mieszkańców 2000. Antonczyk Ludwik, stolarnia. Binek Stanisław, kupiec. Tel. 26. Botor Teofil, ślusarnia. Bronny Augustyn, zakład kowalski. Budziński Ludwik, zakład krawiecki. Cnota Franciszek, zakład krawiecki. Cnota Józef, stolarnia. Cnota Karol, zakład krawiecki. Dudzik Teofil, zakład kowalski. Ekspedycja Towarowa. Tel. 24. Fabian Paweł, oberża. Gatnarczyk […]

Postulaty Komitetu Strajkowego KWK „Manifest Lipcowy” w sierpniu 1988 r.

1) Reaktywowanie Związku Zawodowego NSZZ „Solidarność”. 2) Podnieść płace w górnictwie adekwatnie do rangi zawodu – 2,21 razy więcej niż średnia krajowa. 3) Przywrócić do pracy wszystkich zwolnionych za działalność mającą na celu dobro współpracowników i dobro kraju z pełnym odszkodowaniem i zachowaniem ciągłości pracy. 4) Ujednolicić ceny w całym kraju tych samych produktów. 5) […]

Krzyżowski Tadeusz

Krzyżowski Tadeusz (ur. 28 I 1953 Jastrzębie – zm. 24 V 2007) – dziennikarz. Studiował we Wrocławiu i Katowicach. W 1980 r. zaangażował się w działalność NSZZ „Solidarność”. Był wówczas redaktorem jastrzębskiej gazety „Nasze Problemy”. W stanie wojennym internowany. Po wypuszczeniu na wolność pracował w fabryce FIAT. Był wieloletnim redaktorem naczelnym dwutygodnika „Górnik”. W latach 80. […]

Duda Karol

Duda Karol (ur. 1754 – zm. 16 XI 1831 Krzyżowice) – nauczyciel szkoły w Szerokiej w latach 1794-1817. Wykształcenie zdobył w Głubczycach i Rudach, gdzie ukończył w 1782 r. kurs nauczycielski. W 1794 r. objął posadę organisty i nauczyciela w szerockiej szkole. Zamieszkiwał w budynku szkolnym. Jako wynagrodzenie otrzymywał od 25 siodłaków po 2 miarki żyta […]

Szewczenko Iwan

Szewczenko Iwan (Шевченко Иван Яковлевич) (ur. 1922 – zm. 24 V 1945 Kraków) – żołnierz Armii Czerwonej, uczestnik walk o Bzie. Syn Jakowa. Urodził się w 1922 r. w Ukraińskiej SSR. Mieszkał we wsi Czernecze, gdy w 1941 r. został wezwany do Armii Czerwonej przez rejonowy komisariat wojenny w Czehryniu. W tym samym roku został ranny. […]

Szraj Józef

Szraj Józef (ur. 23 III 1880 Racibórz – zm. 6 XII 1956 Wodzisław) – właściciel ziemski w Jastrzębiu Górnym. Dzieciństwo i młodość spędził w rodzinnym Raciborzu. Choć wychował się w mieście, to interesował się gospodarką rolną. Karierę zawodową rozpoczął od pracy w jednym z raciborskich banków. Wraz z żoną Wiktorią posiadał tamże również sklep wielobranżowy. Tuż […]

Baradziej Krzysztof

Baradziej Krzysztof (ur. 1960) – działacz związkowy, samorządowiec. Ukończył studia licencjackie na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego. Od 1981 r. pracownik KWK „Manifest Lipcowy” (KWK „Zofiówka”). Kierownik oddziału w zakładzie przeróbczym tej kopalni. Wiceprzewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” KWK „Zofiówka”. Wiceprezes stowarzyszenia „Wspólnota Samorządowa Jastrzębia-Zdroju”. Zasiadał w radach nadzorczych JSW S.A., TBS „Daszek” oraz w […]

Pukowiec Józef

Pukowiec Józef (ur. Bzie) – powstaniec śląski, więzień hitlerowski. Działacz Polskich Związków Zawodowych. Członek Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Uczestnik III powstania śląskiego. Podczas okupacji aresztowany, ale dzięki staraniom rodziny zwolniony. Źródła:

Lohmann Maksymilian

Lohmann Maksymilian (ur. 9 XII 1914 Częstochowa – 24 V 1990 Bielsko-Biała) – żołnierz Września’39, członek ruchu oporu, więzień obozów koncentracyjnych. Urodził się 9 grudnia 1914 r. w Częstochowie jako syn Piotra i Zofii Podwysockiej. Ukończył szkołę powszechną i VIII Państwowe Gimnazjum Matematyczno-Przyrodnicze w Krakowie. Maturę zdał w 1934 r. i rozpoczął służbę wojskową w Centrum […]

Talapacz Jakub

Talapacz Jakub (ur. 1650 Ujazd) – proboszcz parafii w Bziu. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1675 r. Przez pół roku był kapłanem domowym w Piechowicach, a następnie przez trzy lata tymczasowym zarządcą parafii w Zamięcicach. Ponad pięć lat pełnił posługę w Ornontowicach. 16 czerwca 1684 r. stanął na czele parafii w Bziu. Udało mu się przywrócić do […]

Abrachamczyk Jan

Abrachamczyk Jan (ur. 24 I 1897 Niewiadom Dolny – zm. IV 1940 Kalinin) – powstaniec śląski, policjant. Urodził się 24 stycznia 1897 r. w Niewiadomiu Dolnym. Po ukończeniu szkoły ludowej pracował jako robotnik. W latach 1916-1918 służył w niemieckiej kompanii miotaczy min. W 1919 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Brał udział w III […]

Lubczyński Jerzy

Lubczyński Jerzy (ur. 24 XII 1934 Cynków – zm. 9 IX 2005) – artysta fotografik. Urodził się 24 grudnia 1934 r. (choć w dokumentach widnieje nieprawidłowa data 9 stycznia 1935 r.) w Cynkowie koło Zawiercia. Po maturze wstąpił na Wydział Górniczy Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Jako absolwent w 1960 r. podjął pracę w KWK „Anna” dochodząc […]

Trybuś Władysław

Trybuś Władysław (ur. 13 II 1940 Radlin) – piłkarz Górnika Jas-Mos/GKS Jastrzębie. Pozycja: pomocnik. Przebieg kariery: Górnik Radlin (?-1962), Górnik Jastrzębie (1962-1963), Górnik Jas-Mos (1963-1970), GKS Jastrzębie (1970-1971). Po zakończeniu kariery zawodniczej trener zespołu rezerw i juniorów GKS oraz trener I zespołu GKS (sezon II ligi 1989/1990 – od 27 do 38 kolejki). Źródła:

Caputa Czesław

Caputa Czesław (ur. 10 II 1938 Czechowice – zm. 29 III 2020 Kozy) – pięściarz Górnika Jas-Mos i trener sekcji boksu GKS Jastrzębie. Urodził się 10 lutego 1938 r. w Czechowicach. Po zakończeniu wojny rodzina osiedliła się w Bielsku-Białej. Tam Czesław ukończył szkołę podstawową i zawodówkę, a następnie w 1954 r. podjął pracę w miejscowej Fabryce […]

Małyszko Wiesław

Małyszko Wiesław (ur. 7 XII 1970 Radziechowy) – pięściarz GKS Jastrzębie. Swoje pierwsze kroki w boksie stawiał w Góralu Żywiec. Jako junior zwyciężył w turnieju o „Kapelusz Góralski” w Żywcu (1985), zajął trzecie miejsce w turnieju o Puchar Mistrzów Olimpijskich w Warszawie oraz wywalczył wicemistrzostwo juniorów młodszych okręgu krakowskiego (1986), zwyciężył w Wojewódzkich Spartakiadach Młodzieży w […]

Radziewicz-Winnicki Zygmunt

Radziewicz-Winnicki Zygmunt (ur. 29 IV 1921 Lwów – zm. 10 IX 1992) – architekt, urbanista, projektant generalny Jastrzębia. Student Wydziału Architektonicznego Politechniki Lwowskiej. Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej (1948). Członek Stowarzyszenia Architektów RP O/Katowice (od 1948). Członek Towarzystwa Urbanistów Polskich. Posiadał status architekta-twórcy. W latach 1948-1951 pracował w Biurze Projektów Miastoprojekt w Gdańsku, następnie w latach […]

Cieśla Jan

Cieśla Jan (ur. 5 X 1899 Bzie Górne) – powstaniec śląski. Syn Jana i Marii Buchta. Robotnik leśny. Podczas I wojny światowej wcielony do armii niemieckiej. Walczył na froncie francuskim. Uczestnik trzech powstań śląskich. W dwóch pierwszych służył jako łącznik w oddziałach Zolicha i Cięciały. W III powstaniu Służył w 10 kompanii Pułku Żorskiego. Podczas okupacji […]