JASPEDIA

Jastrzębska Encyklopedia Internetowa

Budynek Banku Spółdzielczego w Jastrzębiu Dolnym

Budynek Banku Spółdzielczego w Jastrzębiu Dolnym Tuż przed wybuchem wojny, na parceli należącej do siostry zakonnej Ludwiki Ździebło stanął budynek w stanie surowym. Prawdopodobnie inwestorem był brat Ludwiki – ks. Franciszek Ździebło, który w 1938 r. sprzedał część działki Zgromadzeniu Córek Miłości Bożej w Krakowie. Okres okupacji niemieckiej przyniósł stagnację i nie prowadzono dalszych prac […]

Lecznica Spółki Brackiej (Knappschafts Kurhaus)

Lecznica Spółki Brackiej (Knappschafts Kurhaus) Lecznicę Spółki Brackiej wybudowano w 1911 r. za kwotę ponad 200 000 marek. Uroczyste oddanie do użytku nastąpiło w sobotę 25 lipca 1912 r. W ceremonii udział wzieli: dyrektor Górnośląskiej Spółki Brackiej z siedzibą w Tarnowskich Górach Franz Milde, rybnicki landrat (starosta) Hans Richard Eduard Lentz, władze zarządu lecznicy – dyrektor […]

Sanatorium im. Marszałka Józefa Piłsudskiego

Sanatorium im. Marszałka Józefa Piłsudskiego 30 czerwca 1927 r. w Gazecie Urzędowej Województwa Śląskiego ukazała się informacja o przetargu na budowę sanatorium w Jastrzębiu-Zdroju. Przetarg został rozpisany przez Urząd Wojewódzki w porozumieniu z Kuratorium fundacji dla inwalidów województwa śląskiego.  Sanatorium powstawało w latach 1927-1928 i wybudowane zostało przez firmę budowlaną Henryka Madeja z Królewskiej Huty […]

Szkoła ewangelicka w Bziu Górnym

Szkoła ewangelicka w Bziu Górnym Szkoła ewangelicka w Bziu Górnym została wybudowana w 1889 r. Szkoła była jednoklasowa, a naukę rozpoczęto w 1890 r. Przy szkole znajdował się ogród o powierzchni 10 arów. Przed powstaniem szkoły dzieci wyznania ewangelickiego z Bzia i okolic należały do szkoły w Golasowicach. Pierwszym nauczycielem został Wilhelm Brieger, który pełnił […]

Łazienki II

Łazienki II, Uniwersytet, Galeria Historii Miasta Łaźnie tzw. „Nowe” zostały oddane do użytku w 1913 r. wraz ze skanalizowaniem i elektryfikacją uzdrowiska oraz instalacją linii telefonicznej. W budynku znajdowało się 20 kabin kąpielowych dla dorosłych, 3 sale dla kąpieli dziecięcych, a także inhalatorium i hydroterapia. W łazienkach prowadzono terapię kąpielami solankowymi, borowinowymi oraz stosowano inhalacje. […]

Skocznia narciarska w Parku Zdrojowym

Skocznia narciarska w Parku Zdrojowym Uroczyste oddanie skoczni do użytku miało miejsce w niedzielę 21 lutego 1932 r. Na ten moment czekano aż trzy lata, albowiem skocznia powstała już w 1929 r. Jednakże zimy jakie panowały od tego czasu nie pozwalały na korzystanie z obiektu. W tym samym roku co skocznia powstał także Jastrzębski Klub […]

Letnisko Dywizji Górnośląskiej imienia generała Kazimierza Andrzeja Horoszkiewicza

Letnisko Dywizji Górnośląskiej imienia generała Kazimierza Andrzeja Horoszkiewicza, parkhotel, szpital wojskowy, sanatorium „Górnik” Na parceli przekazanej w 1923 r. przez Mikołaja i Józefa Witczaków, Komitet Budowy Domu Żołnierza w Katowicach wzniósł w 1925 r. Letnisko Oficerskie dla 23. Dywizji Śląskiej im. gen. Horoszkiewicza. Budynek powstał dzięki ofiarności  społeczeństwa śląskiego, które przekazywało składki na „Komitet opieki […]

Kościół pw. św. Mikołaja w Moszczenicy

Kościół pw. św. Mikołaja w Moszczenicy Śl. Pierwszy kościół w Moszczenicy powstał ok. 1236 r. W latach 1430-1433 podczas kolejnego najazdu, Husyci zamierzali zabrać dzwony z parafialnego kościoła. Jeden wywieźli do Pyskowic, gdzie został porzucony, a drugi mieszkańcy zdołali ukryć w grzęzawisku. W 1539 r. mieszkańcy ufundowali dzwon o średnicy 80 cm z napisem „IHESUS […]

Willa Teresa

Willa Teresa, Dom Retro Budynek pochodzący z okresu II RP należał do rodziny Karasków. Po zakończeniu II wojny światowej nieruchomość poprzez zawarcie związku małżeńskiego z córką właściciela staje się własnością właściciela zakładu fotograficznego – Białka. Zakład fotograficzny pierwotnie znajdował się w willi Wojciech, a następnie został przeniesiony do domu państwa Białek. Zakład fotograficzny po śmierci […]

Willa Felix

Willa Felix Budynek powstał w 1862 r. i był własnością aptekarza Wollmanna, który oferował 18 pokoi dla przybywających do kurortu gości. Po śmierci aptekarza willa została przejęta przez siostry Boromeuszki. W 1961 r. budynek został wydzierżawiony od sióstr na potrzeby ośrodka zdrowia, a w późniejszym okresie został im odebrany. W 1971 r. willę zburzono robiąc […]

Willa Ender

Willa Ender Budynek powstał w 1863 r. W dwudziestoleciu międzywojennym jego właścicielem został Paweł Ender. W okresie II RP miesił się tutaj skład towarów, sklep z pamiątkami, zakład fryzjerski oraz restauracja. Obecnie w budynku poza pomieszczeniami mieszkalnymi znajduje się sklep spożywczy i kwiaciarnia. Budynek jest usytuowany przy ul. 1 Maja 33. Źródła:

Dom św. Jacka

Dom św. Jacka W 1923 r. budynek żydowskiej lecznicy dla dzieci został zakupiony przez Kuratorium „Zakładu Marii”. Lecznica, której nadano nazwę „Dom św. Jacka”, została gruntownie wyremontowana i uroczyście poświęcona przez ks. Franciszka Macherskiego. Budynek posiadał parter i dwa piętra. W suterenach uruchomiono piekarnię zaopatrującą wszystkie wille wchodzące pod Zarząd Kuratorium. Na parterze mieściła się […]

Willa Europejska

Willa Europejska Budynek został wybudowany w latach 1928-1929, a jego właścicielem był Jan Gajda. Do dyspozycji gości były 32 pokoje wzorowo urządzone z balkonami, werandą i ogrodem. W okresie okupacji niemieckiej zmieniono nazwę na „Hotel Europa”. Po zakończeniu II wojny światowej hotel został zamieniony na prewentorium dziecięce Zjednoczenia Przemysłu Maszyn Elektrycznych w Katowicach. W 1950 […]

Hotel Posłuszny

Hotel Posłuszny Budynek powstał w drugiej połowie XIX w. W czasach pruskich funkcjonował pod nazwą Margarethen-hof.  Jego właścicielem był Carl Maiss, który prowadził własną piekarnię. W pierwszych latach po przyłączeniu Jastrzębia do Polski obiekt nabył Edward Posłuszny nadając mu nazwę „Pensjonat im. Marji Konopnickiej”. W budynku poza pokojami do wynajęcia i restauracją funkcjonowała także cukiernia. […]

Willa Emilia

Willa Emilia, pensjonat Związku Kas Chorych Woj. Śląskiego, szpital dziecięcy, Urząd Skarbowy Pensjonat wybudowany w 1928 roku przez budowniczego z Katowic Piotra Kubańskiego – właściciela obiektu. Budynek oferował 30 pokoi, wielki ogród, kręgielnię oraz wszelki inne wygody. W 1931 roku odkupiony przez Związek Kas Chorych Woj. Śląskiego służył jako dom wypoczynkowy dla jego członków. Po […]

Katowiczanka

Katowiczanka – sanatorium dla dzieci, sanatorium nr V, porodówka Budynek powstał w okresie boomu budowlanego w jastrzębskim uzdrowisku, czyli w latach 1928-1929. Jednak gdy większość budynków jakie w tym czasie zostały wzniesione otwierała swe podwoje, to działania przy przyszłej „Katowiczance” zastygły na kilka lat. Nie wiadomo jakie były tego przyczyny. Czy było to związane z […]

Pałac w Boryni

Pałac w Boryni, siedziba ziemska, hotel Pałac boryński powstał w drugiej połowie XVIII w. około 1781 r. Twórcą pałacu był prawdopodobnie Samuel Fryderyk Ilgner lub jego bliski współpracownik, albo też Wilhelm Pusch. Przed wojną w ramach parcelacji resztek dworu pałac kupiła Elżbieta Siódmiok (poprzednim właścicielem była pani Ledóchowska). W czasie okupacji istniało w nim przedszkole. […]

Willa Antonina

Willa Antonina Budynek został wybudowany w latach 20. XX wieku przez Jana Dyrdę. Na początku lat 30. nieruchomość nabył niejaki Hajder, który pracował w jastrzębskim uzdrowisku jako masażysta. Nazwa pensjonatu pochodzi od imienia pani domu Antoniny Hajderowej. Do dyspozycji klientów było 10 dobrze urządzonych pokoi, pianino, radio, leżaki oraz ogród. Po II wojnie światowej nieruchomość […]

Masnówka

Masnówka – potoczna nazwa budynku Zarządu Uzdrowiska mieszczącego obecnie filię Miejskiej Biblioteki Publicznej o nazwie Universitas Litterarum. Budynek „Masnówki” powstał w 1926 r. jako budynek dla Zarządu Uzdrowiska . W 1947 r. budynek Zarządu Kapielowego został przejęty pod zarząd Ministerstwa Zdrowia. Nową siedzibą Zarządu Uzdrowiska stało się zachodnie skrzydło Zakładu Marii, a obiekt został przeznaczony […]

Willa Anna

Willa Anna Budynek powstał pod nazwą „Anna-hof” w 1864 r. Na początku XX wieku swój sklep kolonialny miał tu Josef Zahm, który posiadłość nazwał na cześć swojej żony Anny. Willa spełniała rolę pensjonatu dla kuracjuszy, a na parterze mieścił się sklep z towarami kolonialnymi. Po śmierci Józefa Zahm’a w 1919 r. nieruchomość nabył Józef Ździebło, […]