Ulica Porozumienia Jastrzębskiego
Drogę łączącą Rondo Centralne z ul. Warszawską wybudowano w miejscu dawnych „dzikich” ogródków działkowych. Ulicę, która stanowić miała skrót do os. Staszica, zrealizowano w 2000 r. Jest to ulica dwujezdniowa o szer. 7 m, przechodząca w rejonie skrzyżowania z ul. Warszawską na 9 m. Wzdłuż ulicy, po stronie południowej, znajduje się chodnik o szer. 3 […]
Pomnik Powstańców Śląskich w Moszczenicy
Co upamiętnia Upamiętnia zamordowanych przez niemiecki Grenzschutz 20 VIII 1919 r. powstańców śląskich: Maksymiliana Bronnego, Konstantego Cnotę, Pawła Grzonka, Leona Kupsza, Adolfa Wodeckiego, Franciszka Pysznego i Romana Weinera. Rodzaj Pomnik Rok fundacji 1962 Autor Nieznany Lokalizacja Moszczenica, pobliże torów kolejowych Moszczenica-Zebrzydowice. Forma I wersja: Na postumencie ustawiono podstawę, której frontowa ścianka pomalowana jest na biało-czerwono. […]
Aleja Pocałunków (Küssenalee)
Aleja Pocałunków (Küssenalee) – zwyczajowa nazwa alejki w pobliżu obecnego Urzędu Skarbowego. Trakt alejki został wytyczony już w pierwszych latach istnienia uzdrowiska, prowadził bowiem do malowniczego Gaju Wiktora, ulubionego miejsca spacerów kuracjuszy. Z czasem szpaler krzewów urósł i w ten sposób powstała zadrzewiona alejka. Miejsce to zyskało swoją nazwę, a raczej dwie. Jedna, polskojęzyczna, odnosi się […]
Gwarek
Gwarek – placówka handlowa przy ul. Harcerskiej. Pierwsze prace przy budowie Spółdzielczego Domu Handlowego rozpoczęto w 1975 r., ale po wykonaniu fundamentów szybko je przerwano. Po przeprojektowaniu roboty wznowiono wiosną 1978 r., ale już pod nazwą Mega-Samu. Obiekt budowano ze środków własnych Wojewódzkiej Spółdzielni Spożywców w Katowicach. Generalnym wykonawcą prac było Rybnickie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego „PEBEROW”. […]
Jar Południowy
Jar Południowy – jar położony między ulicami Mazowiecką, Małopolską i Wielkopolską. Naturalna dolina uległa zniszczeniu podczas budowy bloków przy ul. Wielkopolskiej oraz „Merkurego”. Przetrwały nieliczne drzewa, a całość zamieniła się w gliniaste pustkowie. W połowie lat 70. zapadła więc decyzja o zagospodarowaniu tego terenu na cele rekreacyjne. Zadania tego podjęła się Okręgowa Dyrekcja Rozbudowy Miast i […]
Cmentarz komunalny przy ul. Okrzei
Gwałtowny rozwój miasta sprawił, że palącą potrzebą stała się konieczność budowy nowego cmentarza komunalnego. Pod jego teren przeznaczono pagórkowaty obszar na południe od osiedla III. Pierwszy pochówek miał miejsce w 1982 r. W ciągu 10 lat obszar ten zapełnił się grobami i przeprowadzono pierwszą rozbudowę cmentarza. W 1996 r. zaprojektowano docelową rozbudowę cmentarza do 8 […]
Osiedle Gwarków
Osiedle Gwarków wchodziło w skład osiedla III i było drugim w kolejności wybudowanym na terenie tzw. Nowego Jastrzębia. Również i tu początkowo nie przewidywano budowy wysokościowców. Projekt budowy osiedla został zatwierdzony przez Wojewódzką Komisję Budownictwa i Architektury w 1962 r. Przewidywano, że zamieszka tu kilkanaście tysięcy ludzi. W chwili przystępowania do prac budowlanych teren przyszłego […]
Osiedle Chrobrego
Osiedle Chrobrego, zwane popularnie „szóstką” jest najmłodszym osiedlem wysokich bloków z „wielkiej płyty”. Pierwotne plany zakładały jego budowę w latach 1975-1978. Jednak pierwsze prace budowlane zostały podjęte dopiero w 1978 r. Według planów na 35 ha miało stanąć 12 bloków o wysokim standardzie: 7 jedenastokondygnacyjnych, 3 pięciokondygnacyjne typu „Elbis” oraz 2 „enerdowskie”. Zamierzano wybudować również […]
Grób Żołnierzy Września
Co upamiętnia 1 września 1939 r. żołnierze 3 szwadronu 3 Pułku Ułanów Śląskich stoczyli bój o utrzymanie Jastrzębia. W trakcie walk z Niemcami poległo kilku Polaków. Dwóch z nich, Antoni Kumor i Paweł Sterniczuk, pochowanych jest na cmentarzu parafialnym w Jastrzębiu Górnym. Rodzaj Mogiła Rok fundacji b.d. Autor Nieznany Lokalizacja Jastrzębie Górne, cmentarz parafii św. […]
Osiedle Przyjaźń
Osiedle „Przyjaźń” zaprojektowano jako osiedle awaryjne dla pracowników kopalni „Jastrzębie”, która objęła nad nim patronat. Osiedle budowano w latach 1962-1969. Według pierwotnego planu miało go zasiedlić 3300 osób. Inwestorem była Dyrekcja Budowy Osiedli Robotniczych. Budowę prowadziło Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Budownictwa Miejskiego z Bielska-Białej. W 1975 r. osiedle liczyło 944 mieszkania o 2829 izbach. Pod koniec lat […]
Centrum Kultury Filmowej
Centrum Kultury Filmowej – nieukończona inwestycja kulturalna w centrum Jastrzębia-Zdroju. Kwartał obecnych ulic Piłsudskiego-Warszawska-Północna-Sybiraków już w latach 60. został wyznaczony w planie ogólnym miasta jako miejsce przyszłego centrum usługowo-handlowo-kulturalnego Nowego Jastrzębia. W latach 70. przygotowano bardziej szczegółowy projekt wraz z makietą. Przewidywał on w centrum kilka obiektów kulturalnych m.in. dom kultury, kina i pałac młodzieży. Całość […]
Tradycje gwarkowskie w medalierstwie
Tradycje gwarkowskie w medalierstwie – publikacja Kazimierza Grabińskiego. Autorem publikacji jest Kazimierz Grabiński, kolekcjoner i aktywny członek jastrzębskiego oddziału PTN. Część publikacji poświęcona jest przejawom kultu św. Barbary w Jastrzębiu-Zdroju oraz jastrzębskim medalom gwarkowskim. Spis treści: Wprowadzenie Kult świętej Barbary Rodowód Zebrania Górników Współczesne Zebranie Górników Medale gwarkowskie Przegląd medali gwarkowskich Literatura Ilustracje Autor: Kazimierz Grabiński Wydawca: Kazimierz […]
Jastrzębski kurort w publikacjach lekarzy niemieckich drugiej połowy XIX wieku
Jastrzębski kurort w publikacjach lekarzy niemieckich drugiej połowy XIX wieku – polski przekład publikacji niemieckich poświęconych jastrzębskiemu uzdrowisku w opracowaniu Marcina Boratyna. Opracowanie zawiera zbiór publikacji lekarzy i chemików, którzy pracowali w jastrzębskim uzdrowisku w latach 60-70. XIX w. Ich prace mają głównie charakter medyczny i naukowy, podają jednak dużo interesujących informacji z historii, geografii i […]
BIM – Biuletyn Informacyjny Moszczenicy
BIM – Biuletyn Informacyjny Moszczenicy – pismo „Solidarności Walczącej” KWK „Moszczenica” ukazujące się w 1989 r. Pierwszy numer pojawił się w maju 1989 r. W dużej mierze gazeta poświęcona była sytuacji w kraju, mniej- wydarzeniom w mieście. Wydawcą gazety była Agencja Informacyjna SW. Biuletyn był bezpłatny. Format gazety wynosił A-5, objętość- 2 strony Nakład wynosił kilka […]
Solidarność parmi les mineurs en 1980-1981 (à Jastrzebie Zdroj)
Solidarność parmi les mineurs en 1980-1981 (à Jastrzebie Zdroj) – francuskojęzyczna publikacja ks. Michała Kłakusa poświęcona jastrzębskiej „Solidarności” w latach 1980-1981. Autorem publikacji jest ks. Michał Kłakus, historyk zajmujący się problematyką „Solidarności” i Kościoła katolickiego na Górnym Śląsku. Książka przeznaczona jest dla francuskojęzycznego czytelnika. W przystępny sposób przybliża historię powstania „Solidarności” w górniczym Jastrzębiu. Książka zawiera […]
Wolność
Wolność – pismo NSZZ „Solidarność” KWK „Jastrzębie” i KWK „Krupiński” ukazujące się w latach 1988-1989. Pierwszy numer pojawił się IX 1988 r., ostatni (15)- 31 V 1989 r. Drukowane było techniką offsetową w warszawskim Wydawnictwie Prasowym „Myśl”. Wychodziło w formatach A-4 i A-5. Źródła:
Nasza Solidarność Jastrzębie. Rok pierwszy
Nasza Solidarność Jastrzębie. Rok pierwszy – publikacja opisująca genezę i przebieg jastrzębskiego Sierpnia’80 oraz pierwszy rok działalności NSZZ „Solidarność” w Jastrzębiu-Zdroju. Spis treści: I Społeczno-polityczna sytuacja w Jastrzębiu Zdroju w drugiej połowie lat siedemdziesiątych XX wieku II Początek jastrzębskich strajków w sierpniu 1980 roku III Podpisanie „Porozumienia Jastrzębskiego” IV Pierwszy rok działalności NSZZ „Solidarność” w Jastrzębiu […]
W obronie godności i praw człowieka
W obronie godności i praw człowieka – publikacja Leona Białeckiego o działalności „Solidarności” na terenie Boryni i Szerokiej w latach 1980-1989. Pełna nazwa: W obronie godności i praw człowieka. Rzecz o „Solidarności” i wydarzeniach w Jastrzębiu Zdroju-Szerokiej w latach 1980-1989. Autorem publikacji jest Leon Białecki, nauczyciel i badacz historii z Szerokiej. Książka zawiera kolorowe ilustracje. Spis treści: […]
Za krótko. Grzegorz Kolosa
Za krótko. Grzegorz Kolosa – publikacja poświęcona osobie jastrzębskiego działacza związkowego Grzegorza Kolosy. Autorem opracowania jest Monika Szymborska. Na publikację składają się wspomnienia osób, które znały Grzegorza Kolosę – uczestnika strajku w KWK „Moszczenica” (1988), działacza jastrzębskiej „Solidarności” i przewodniczącego Zarządu Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ „Solidarność” (1992-1993), tragicznie zmarłego w 1993 r. Wśród wspominających są m.in. Romuald […]
Pół wieku jastrzębskiego hokeja
Pół wieku jastrzębskiego hokeja – publikacja poświęcona historii hokeja na lodzie w Jastrzębiu-Zdroju. Bogato ilustrowana historia jastrzębskiego hokeja zawierająca mało znane fakty i unikatowe fotografie. Spis treści: Pionierski zapał Grunt to sprzęt Pod skrzydłami górnictwa Sezon 1977/78 Sezon 1978/79 Sezon 1979/80 Sezon 1980/81 Sezon 1984/85 Sezon 1986/87 Sezon 1987/88 Sezon 1988/89 W gronie najlepszych Na własny […]