JASPEDIA

Jastrzębska Encyklopedia Internetowa

Rudolf Ranoszek. Człowiek – Uczony – Badacz. W 90-tą rocznicę urodzin

Rudolf Ranoszek. Człowiek – Uczony – Badacz. W 90-tą rocznicę urodzin Publikacja napisana przez Józefa Musioła, autora kilku książek o mieszkańcach jastrzębskiej ziemi. Spis treści:– Gdybym sam nie poszedł, kto szedłby ze mną?– Rodowód naukowca– Rudolf Ranoszek w oczach uczniów i współpracowników– Z akt osobowych profesora Rudolfa Ranoszka Wydawnictwo: Wydawnictwo Stronnictwa Demokratycznego „Epoka”, Warszawa 1984.Druk […]

Słodka i słona

Słodka i słona – film dokumentalny Reportaż z uzdrowiska śląskiego Jastrzębie, opisujący problemy z wodą. Film przedstawia problemy górnictwa z pokładami solanki, która niszczy urządzenia wydobywcze oraz problemy mieszkańców z wodą pitną. Film dokumentalnyProdukcja: PolskaRok produkcji: 1963Gatunek: ReportażDane techniczne: Czarno-biały. 35 i 16 mm. 253 m. 9 min. Ekipa:Realizacja: Janusz KidawaScenariusz: Janusz KidawaZdjęcia: Roman TrzeszewskiMontaż: […]

Informator Zdrojowy

Gazety były głównym źródłem informacji o wydarzeniach w regionie i na świecie. Toteż sięgano po nie chętnie, a każdy miał swoje ulubione tytuły. Wśród wielu wydawanych w Polsce czasopism, dominowały gazety o tematyce ogólno-informacyjnej. Wśród ponad 1800 zarejestrowanych pod koniec 1932 roku czasopism (w 1925 roku było ich ponad 1600),  521 dotyczyło spraw ogólnych. Nad […]

Regulamin jastrzębskiego uzdrowiska z 1879 r.

Regulamin kąpieliska, opłata uzdrowiskowa i ceny kąpieli podane przez dr Weissenberga w 1879 r.       Zakład kąpielowy jest zarządzany przez Inspekcję Zdrojową w Jastrzębiu, która troszczy się o to, aby pobyt każdego kuracjusza  w  Königsdorff – Jastrzemb był jak najbardziej  przyjemny i z korzyścią dla zdrowia, oraz aby wszędzie, a przede wszystkim ze strony zatrudnionych […]

Jastrzębie oczami Pauli Wężyk (sierpień 1912)

Jastrzębie oczami Pauli Wężyk – poetki, pisarki, działaczki społecznej Paulina Rozalia Wężyk urodziła się 11 kwietnia 1976 r. w Kępnie. Pochodziła z zacnej rodziny, której członkowie odegrali znaczącą rolę w dziejach polskiego narodu. Najwybitniejszą osobą z tego rodu był biskup przemyski, arcybiskup gnieźnieński i Prymas Polski Jan Wężyk (1575-1638). Drogę sługi bożego wybrał także Walenty Wężyk […]

Mikołaj Witczak – refleksje w powstańczą rocznicę

Zbigniew Narbut – Refleksje w powstańczą rocznicę Rocznica 15-ta III. Powstania Śląskiego nasuwa tak ogromną ilość refleksyj, że nie jestem w stanie wszystkie je ująć należycie. Bedzie to rzeczą nienapisanej jeszcze historji wydarzeń, która – miejmy nadzieję – niedługo się ukaże. Ograniczę się więc tylko do kilku ementów. Pierwsze jednostki P. O. W. powstały zupełnie […]

Jastrzębie oczami Jana Mikołaja Fritza (sierpień 1865/1867)

Jan Mikołaj Fritz urodził się 4 sierpnia 1809 r. we Frankfurcie nad Menem, gdzie kształcił się w szkole wyższej (Musterschule). Za namową ojca miał zostać kupcem, ale jego zamiłowanie do muzyki i literatury wzięło górę. W Berlinie poznał jednego z warszawskich kupców, co sprawiło, że postanowił przenieść się do Warszawy, gdzie uzyskał zatrudnienie w administracji teatru. […]

Mikołaj Witczak – pierwsze spotkanie z Michałem Grażyńskim

Zbigniew Narbut – Moje pierwsze spotkanie z D-rem Borelowskim Drugie powstanie śląskie było raczej spontanicznym wybuchem uczuć niepodległościowych ludności śląskiej niż zorganizowaną akcją powstańczą. Wykazało ono duże braki organizacyjne, jak i brak w koordynacji działania. Nie było właściwie od założenia pierwszej placówki P. O. W. szefa z absolutnym autorytetem. Szef ten pojawił się w organizacji […]

Ziemia jastrzębska A.D. 1931 (powierzchnia, ludność, budynki)

Dane statystyczne – powierzchnia, budynki, ludność (stan na 9 grudnia 1931) Powierzchnia ogólna w km²: Powiat rybnicki: Cisówka – 3,08 Moszczenica – 10,23 Ruptawa – 11.7 Jastrzębie Dolne – 3,96 Jastrzębie Górne – 13,95 Jastrzębie-Zdrój – 2,39 Skrzeczkowice – 3,1 Zofiówka – 0,27 Powiat pszczyński: Borynia – 8,32 Bzie Dolne – 3,69 Bzie Górne – […]

Wybory do II Sejmu Śląskiego (wyniki z Jastrzębia)

Wybory do II Sejmu Śląskiego odbyły się w niedzielę 11 maja 1930 r. Wybory odbywały się w 3 Okręgach: Nr 1 z siedzibą w Cieszynie, Nr 2 z siedzibą w Katowicach i Nr 3 z siedzibą w Królewskiej Hucie. Jastrzębie należało do Okręgu wyborczego nr 1. Okręg nr 1 z siedzibą Głównej Komisji Wyborczej w […]

Spis telefonów na rok 1939

Jastrzębie-Zdrój C – służba całodzienna – w dni powszednie: od 1 kwietnia do końca września od godz. 7 do 21. od 1 października do końća marca od godz. 8 do 21, w dni świąteczne od godz. 8 do 12 i od 15 do 18. 23 – Białek Maksymilian, Willa Hoppenów 14 – Błażejowski Aleksander, aptekarz, […]

Spis telefonów na rok 1931

Centrala Jastrzębie-Zdrój L/BC – służba podczas sezonu kąpielowego od godz. 8 do 21, w innych porach roku od 8 do 12 i od 15 do 18. 19 – Administracja Letniska Brackiego, Jastrzębie-Zdrój 10 – „Dom Wypoczynkowy” Spółdzielni Maszynistów Kolejowych, Jastrzębie Dolne 24 – Dworzec kolei, Jastrzębie Górne 8 – Dwór Ruptawa 4 – Dwór Moszczenica. dizerżawca […]

George Gladstone – Wizyta na Górnym Śląsku

Właściciele jastrzębskiego uzdrowiska włożyli wiele trudu, by rozreklamować kurort i zwabić jak najliczniejszą klientelę. W większości gośćmi naszego uzdrowiska byli tzw. „zwykli ludzie”. Jednak do tej małej wioski trafiali także bardziej zacni goście. Jednym z nich był George Gladstone – członek Królewskiego Towarzystwa Geograficznego z Londynu. Z informacji uzyskanych w samym Towarzystwie dowiadujemy się, że […]

List Jarmily Witczak do rodziców – Londyn 13 czerwca 1945

„Londyn 13. 06. 1945. Najdrożsi, jestem taka szczęśliwa, że mogę do Was napisać po tylu latach milczenia, że nawet nie wiem jak i gdzie zacząć. Często Was wspominaliśmy i baliśmy się czy jesteście wszyscy zdrowi. Właśnie wczoraj dostałam od młodego pana Stránskiego wiadomość, że jesteście wszyscy zdrowi i od razu zrobiło mi się lżej na […]

List Jarmily Witczak do jej brata Jaroslava – Londyn 20 sierpnia 1945

Londyn 20. 08. 1945. Drogi Jarku, Slavko i dzieci Wczoraj rano Mik wybiegł z pokoju, trzymając list i woła do mnie „Jaruś, Protivanov !!!! To było bardzo wzruszające i radosne, ale już wiedziałam od naszych, że jesteście wszyscy zdrowi to już się nie bałam list otworzyć (jak to było za pierwszym razem) i nawet ta […]

Józef Hetmański o I powstaniu śląskim

1) Dnia 11.8.19 r. Związki Zawodowe ogłosiły strajk powszechny, w którym wzięli udział pracownicy wszystkich kopalni, hut i innych zakładów pracy. 2) Dnia 15.8.19 r., kiedy to pracownicy przybyli na kopalnie Mysłowice po wypłatę, Grenzschutz otwarł ogień i zastrzelił 7 górników, 2 kobiety oraz 13 letniego chłopca, który przybył dla ojca po wypłatę. 3) Oburzenie ludu śląskiego z […]

Józef Witczak – 1 powstanie śląskie

1. powstanie śląskie miało wybuchnąć 22 czerwca 1919 r. Tak zdecydowali komendanci powiatowi i „sztab” w gospodzie wiejskiej p. Krutkiego w Piotrowicach (obecnie w Czechosłowacji). Rozkaz, entuzjastycznie przyjęty, dotarł do wszystkich komórek konspiracyjnych ówczesnej P. O. W. na Śląsku. Godzinę wybuchu wyznaczono na 2-gą w nocy. Plan opanowania terenu był zdumiewająco prosty. Wojska niemieckie były […]

Zawody konne (sierpień 1936)

Zawody konne w Jastrzębiu-Zdroju odbyły się w niedzielę 9 sierpnia 1936 r. Organizatorem zawodów był II dywizjon 23 Pułku Artylerii Lekkiej w Żorach. W zawodach wzięli udział jeźdźcy kilku garnizonów z 23 Pułku Artylerii Lekkiej na czele oraz jeźdźcy cywilni Śląskiego Klubu Jazdy Konnej. Zawody rozpoczęły się o godz. 16. Ceny biletów były następujące: loża […]

Zawody pływackie (sierpień 1937)

Zawody pływackie w Jastrzębiu-Zdroju odbyły się w niedzielę 8 sierpnia 1937 r. W zawodach wzięli udział zawodnicy zrzeszeni oraz nie należący do organizacji sportowych. Za organizację zawodów odpowiedzialny był referat propagandowy przy Wydziale Śląskiego Okręgu Polskiego Związku Pływackiego. Zarząd gminy Jastrzębie-Zdrój zapewnił dziesięciu czołowym zawodnikom i zawodniczkom Śląska zwrot kosztó podróży i utrzymanie. Ofiarował także […]

Zawody narciarskie (styczeń 1933)

Zawody narciarskie odbyły się w niedzielę 22 stycznia 1933 r. Program zawodów przewidywał bieg terenowy na dystansie 12 km dla seniorów oraz 6 km dla młodzieży. Odbył się także konkurs skoków. Organizatorem zawodów był Jastrzębski Klub Narciarski. Zbiórka zawodników miała miejsce w sali Edwarda Posłusznego o godz. 9.00, gdzie również odbyło się badanie lekarskie. Zainteresowanie […]